وابط خارجی ایران در زمان نادر شاه
|
مقاله روابط خارجی ایران در زمان نادر شاه
مقاله روابط خارجی ایران در زمان نادر شاه
|
|
| دسته بندی | تاریخ |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 31 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 47 |
مقاله روابط خارجی ایران در زمان نادر شاه
فهرست مطالب :
روابط ایران و عثمانی
روابط ایران و هند
روابط ایران و انگلیس
روابط ایران و روسیه
روابط خارجی ایران با فرانسه
روابط ایران و هلند
روابط ایران و هلند در زمان کریم خان به داستان پرحادثه ای شبیه است که راهزنان دریائی خلیج فارس نقش عمده ای در آن بازی کرده اند. در آن هنگام جزایر هند هلند یعنی اندونزی امروز بتازگی مورد دست اندازی هلندیها قرار گرفته بود و در باتاویا مرکز این جزایر یک دولت هلندی بنمایندگی از طرف دولت مرکزی هلند حکومت می کرد. دولت هلندی باتاویا شخصی را به نام بارون کنیپ هاوزن بنمایندگی به بصره فرستاده بود و این شخص در بصره تجارتخانه ای دائر کرده بود و تجارت هند هلند و خلیج را بعهده داشت، مدتی بعد حاکم بصره بارون را به بهانة هتک حرمت قوانین و مقررات مذهب اسلام زندانی کرد[1]. و یا به دلیل اینکه آن طور که سرجان ملکم می گوید:
“ هاوزن با زنی مسلمان در بصره روابط نامشروع برقرار کرده بود والی بصره تصمیم به زندانی کردن وی و همکارانش گرفت. آنان پس از پرداخت جریمه ای سنگین معادل صدهزار روپیه ناچار شدند از بصره خارج شوند[2].”
بارون کنیپ هاوزن به باتاویا مراجعت کرد، به دولت هلندی باتاویا پیشنهاد کرد بعضی از جزایر مهم خلیج فارس و از جمله جزیرة خارک را به منظور تأمین تجارت هلند و استقرار نفوذ این کشور در این ناحیه فتح کنند. جزیرة خارک حاکم بر تجارت خلیج فارس و شهر بصره بود و به همین جهت بارون قصد داشت با تسخیر این جزیره و مستحکم کردن آن تجارت بصره را فلج کند و از حاکم این شهر انتقام گیرد. دولت هلندی باتاویا نقشه بارون را تصویب کرد و بارون با دو کشتی جنگی از باتاویا حرکت و در سال 1755 میلادی (1170 هجری ) او بود، پس از مقاومت مختصری تسلیم شد و حاضر شد انحصار تجارت این جزیره را با حق اقامت به هلندیها وگذار کند[3].
به دلیل موقعیتی که جزیرة خارک در امیر نظارت بر کشتیهای دولت عثمانی که به بصره رفت و آمد می کردند، داشت، تصمیم گرفت ماجرای شکست خود را در بصره جبران کند و هم با رونق بخشیدن به خارک که سکنة آن حدود صد نفر ماهیگیر بومی بودند. تجارت بصره را فلج نماید و منافع سرشاری نصیب هلند سازد. اینکه آیا هاوزن با دوکشتی جنگی از باتاویا به خلیج فارس آمده و خارک را در یک نبرد تصرف کرده و نظر شیخ ناصر حاکم بندر ریگ را نیز که چاره ای جز پذیرش انحصار تجارت و حق اقامت هلندیها در خارک را نداشت جلب کرده است، یا اینکه شیخ ناصر به میل خود انحصار تجارت خارک را به او واگذار کرده، صحت این امور به درستی معلوم نیست، ولی به هر تقدیر کنیپ هاوزن و هلندیها از این سال (1170) تا یازده سال دیگر در آنجا ماندند.
این جزیره ویران در اثر فعالیت شدید هلندیها بزودی به صورت یک مرکز تجاری آباد و با اهمیت و یک انبار مطمئن و مناسب برای کالای تجار خلیج فارس درآمد و جمعیت آن که تا سال 1755 یعنی سال تسخیر آن بدست هلندیها از چند صد نفر ماهیگیر تجاوز نمی کرده یازده سال بعد به 11000 نفر بالغ شد[4].
اما سرانجام در ژانویه سال 1766 میرمهنا به خارک حمله نمود و قلعه هلندیها را تسخیر کرد و کلیه اموال آنها را به غارت برد، هلندیها با کشتیهایشان به باتاویا گریختند و به این ترتیب به دوران تسلط و نفوذ آنان در خلیج فارس پس از یک قرن و نیم خاتمه داده شد[5].
