پایان نامه سیر و سیاحت در قرآن
مقدمه
« فسیروا فِی الارضِ فَانظُروا کیفَ کانَ عاقبةُ المُکذِّبینَ»
ستایش
خداوندی را که بندگانش را به وسیله کتاب هدایت از ضلالت و گمراهی به روشنی و
سعادت رهنمون شد، و پیوسته او را به سیر در آفاق و انفس دعوت کرد تا شاید
از این رهگذر با اندیشه و تدبر در احوال اقوام گذشته راه شایستة خویش را به
درستی دریابد.
و سلام و
صلوات بر محمد مصطفی خاتم النبیین آن خورشید هدایت گر و تبیین کنندة آیات
وحی. آن بزرگ مرد عالم بشریت، که جهان تا ابد مدیون تلاشهای بی دریغ اوست.
سیر و
سیاحت می تواند یکی از بهترین عوامل شناخت خداوند در زمین به شمار آید زیرا
که در پرتو سیر و سیاحت شگفتیهای بدیع آفرینش در نظر انسان ظهور و بروز
پیدا کرده و حقایقی بر او آشکار می شود که ماحصل آن تدبر و تفکر در جهان
خلقت و آفرینش است. و در این مرحله است که انسان لب به ستایش خداوند سبحان
گشوده به یگانگی او اعتراف می کند.
و چه چیز برای انسان موحّد از رسیدن به الی الله بالاتر و ارجمندتر می تواند باشد؟
فهرست مطالب
کلیات
مقدمه .....................................................................................................................
تعریف موضوع .......................................................................................................
اهمیت موضوع ........................................................................................................
پیشینه موضوع .........................................................................................................
سوال اصلی..............................................................................................................
فرضیه ....................................................................................................................
سوال های فرعی .....................................................................................................
روش تحقیق ...........................................................................................................
محدودیت های تحقیق .............................................................................................
پیشنهادات ..............................................................................................................
چکیده ....................................................................................................................
تعریف مفاهیم ........................................................................................................
1- سفر ..................................................................................................................
2- سیر ...................................................................................................................
3- سیح ..................................................................................................................
4- نفر ..................................................................................................................
5- هجرت...............................................................................................................
فصل اول: دیدگاه قرآن نسبت به سیر وسیاحت
پیشگفتار .................................................................................................................
الف ) اهمیت و ضرورت سیر در قرآن کریم ...........................................................
1- اتمام حجت .......................................................................................................
2- هدایت بخشی ....................................................................................................
3- پند و اندرز برای مومنان ......................................................................................
4- آیینه عبرت ........................................................................................................
ب) مخاطبان سیر در قرآن کریم ..............................................................................
1- آل عمران /137..................................................................................................
2- انعام /11............................................................................................................
3- یوسف (ع) /109.................................................................................................
4- نحل /36............................................................................................................
5- حج /46.............................................................................................................
6- نمل /69.............................................................................................................
7- عنکبوت /20.......................................................................................................
8- روم /9...............................................................................................................
9- روم /42.............................................................................................................
10- فاطر /44..........................................................................................................
11- غافر /21..........................................................................................................
12- غافر /82..........................................................................................................
13- محمد (ص) / 10..............................................................................................
- نتیجه ................................................................................................................
فصل دوم : اهداف و مصادیق سیر وسیاحت
مقدمه .....................................................................................................................
1- مشاهدة آیات و نشانه های الهی در مخلوقات و مصنوعات ....................
الف – سیر آفاقی ....................................................................................................
- سیر و مشاهده آسمانها و زمین ............................................................................
- سیر آفاقی برای مشاهده صنع الهی ......................................................................
الف ) توجه به خلقت شتر .......................................................................................
ب ) زنبور عسل ......................................................................................................
- زنبور عسل حیوان متمدن ....................................................................................
- زنبور عسل و تولید نسل ....................................................................................
- ساختمان جسمانی زنبور عسل ............................................................................
ب) سیر انفسی .......................................................................................................
- سیر و تدبر در چگونگی به وجود آمدن انسان و مراحل وجودی او ........................
2- عبرت ............................................................................................................
- مطالعه تاریخ نوعی سیر ....................................................................................
الف ) تاریخ چیست؟ ..............................................................................................
ب ) نقش تاریخ در زندگی انسانها ............................................................................
ج ) تاریخ از دیدگاه قرآن کریم ................................................................................
- سیر و عبرت گرفتن از اقوام پیشین ...................................................................
- چرا سرگذشت پیشینیان عبرت انگیز است؟ ......................................................
- فواید سیر در تاریخ وعبرت از گذشتگان............................................................
1- کسب تجربه .....................................................................................................
2- تربیت ..............................................................................................................
3- هدایت .............................................................................................................
4- کشف عوامل موثر در تعالی و انحطاط جوامع گذشته ............................................
الف ) عدالت و بی عدالتی .......................................................................................
ب ) اتحاد و تفرقه ..................................................................................................
ج ) اجرا یا ترک امر به معروف ونهی از منکر ............................................................
د ) فسق و فجور و فساد اخلاق ...............................................................................
- اقوام منحط شده و علل انحطاط آنها .................................................................
الف ) سیر در احوال قوم عاد ....................................................................................
- تاریخچه قوم عاد ...............................................................................................
- دلایل انحطاط و هلاکت قوم عاد ........................................................................
- سرانجام قوم عاد ...............................................................................................
- هلاکت قوم عاد درس عبرتی برای دیگر اقوام ......................................................
ب ) سیر در احوال قوم ثمود.....................................................................................
- چرا قرآن قوم عاد و ثمود را مثال می زند؟ ...........................................................
ج ) سیر در احوال قوم سبأ........................................................................................
- هلاکت به خاطر کفران نعمت .............................................................................
3- علم ................................................................................................................
- سیر و تحصیل علم در قرآن کریم .......................................................................
- سیر و تحصیل علم در روایات ............................................................................
4- جهاد ..............................................................................................................
- جهاد نوعی سیر .................................................................................................
- جنگ موته نمونه ای از جهاد ..............................................................................
- جنگ تبوک جهادی همراه با سیر ........................................................................
5- هجرت ...........................................................................................................
- هجرت یکی از مصادیق سیر ...............................................................................
- هجرت از بلاد کفر ............................................................................................
فصل سوم : آداب و بایسته های اخلاقی سفر
- مقدمه ...............................................................................................................
- آداب قبل از سفر .............................................................................................
1- انتخاب مقصد و هدف .......................................................................................
2- انتخاب همراه ...................................................................................................
3- رد امانت ..........................................................................................................
4- انتخاب جانشین و سرپرست ..............................................................................
آداب زمان خروج ..................................................................................................
1- تعیین زمان خروج .............................................................................................
2- آغاز سفر با دعا و صدقه ...................................................................................
آداب حین سفر ......................................................................................................
1- انتخاب رهبر .....................................................................................................
2- اخلاق در طول سفر ...........................................................................................
آداب رسیدن به مقصد ...........................................................................................
- به جای آوردن شکر ...........................................................................................
- انتخاب مکان مناسب ..........................................................................................
نتیجه ......................................................................................................................
فهرست منابع ..........................................................................................................
