پایان نامه ایجاد یک هکتار باغ سیب درختی
پیشگفتار:
درهر
دوره از زمان کشاورزی به عنوان یکی از نیازهای مهم جامعه به شمار رفته است
که در این بین بستگی به دوره زمان ٬ مناطق ( سرد سیر وگرمسیری ) کوهستانی
یا غیر کوهستانی وحاصل خیزبودن یا نبودن زمین بستگی داشته که چه نوع محصولی
در زمین مورد نظر کاشته وبرداشته شود . در قدیم با توجه به تجربه های سنتی
از نسل به نسل برای بهتر شدن محصول استفاده می شده است که امروزه با توجه
به پیشرفت علم و تجربه های اند یشمندان و استفاده از محصولات شیمیایی در
جهت بهبود محصول تلا شهای بسیاری شده است که این تلاشها , تلاشهای مثمر
ثمری بوده است
در بین
شاخه های کشاورزی کشت هر محصول در جای خود و برای استفاده های گوناگون که
از آن می شود ویژگی وارزشهای خاص خود را دارد . که در این بین با غداری هم
یکی از مجموعه هایی است که امروزه با توجه به بودن امکانات کشاورزی از لحاظ
وسایل وابزار و داروهای جلوگیری از بیماریهای درختی و . . . قابل استفاده
به عنوان تجارت و پروژه ای برای هر چه بهتر شدن وضع مادی آنهایی که می
خواهند در زمینه کشاورزی فعالیت داشته باشند .
در این
پروژه بخشهایی همچون نحوه احداث باغ وشرایط نگهداری ونحوه بهره وری بهتر که
در اصول با غداری حاکم است اشاره ای هر چند جزیی شده است . که بی شک گفته
ها ونوشته های این اثر بدون نقص نخواهد بود که پیشاپیش خواستار بخشش وعفو
بزرگوارانه شما می باشم .
در پایان از زحمات کلیه عزیزانی که من را در چاپ این اثر یاری نموده اند نهایت قدر دانی می نمایم .
همچنین
از جناب آقای منصور امامداد استاد بزرگوار – زحمتکش وصبور دانشگاه آزاد
اسلامی واحد دزفول که بنده را در ارائه این مقاله یاری نموده اند تشکر
وقدردانی می نمایم .
تعریف باغداری
باغداری
یکی از شاخه های کشاورزی می باشد که به دو نوع سنتی و مکانیزه ( به روز )
احداث می شود در باغداری باید به شرایط آب وهوایی , خاک و محصول هایی
مشابهه مورد نظر که در آن منطقه وجود دارند توجه و وقت نمود مثلاُ برای
نمونه احداث باغ مرکبات را در منطقه ای سردسیر مثل ارومیه را می توان شروع
نمود . که جواب مسلما” منفی است . چرا ؟
در
باغداری آیا تجربیات ما کافی است یا باید از تجربه ای مهندسین و کار دانان
در این عرصه کمک گرفت چون باغداری مساوی است با صرف هزینه + وقت .
که با به
هدر رفتن محصول دو ضربه بزرگ یعنی وقت وپول را از دست خواهیم داد . پس
باید با وسواس ودقت بیشتری درشروع برای احداث , نگهداری و پرورش محصول نمود
.
احداث و
باغداری سیب هم یکی از دیگر انواع باغداری میوه ها می باشد . که این محصول
با توجه به شرایط میوه باید در مناطق سرد سیر باشد .
امروزه ,
سیب به عنوان یک میوه مهم در امر غذایی کشورها محسوب می شود که قسمتی از
آن به صورت روز مره ( میوه ) وقسمتی از آن به صورت کنساتره ( آب میوه ) –
سرکه – مربا و مواد غذایی در کارخانجات بسته بندی و در دسترس قرار می گیرد .
سرما هنگام گل دهی
یک مشکل
کلی , سرمای دیر هنگام است که موجب نا بودی ساختار خارجی ظریف گل می شود .
بهتر است برای فیلتر سازی هوا درختان در زمینهای شیبدار کاشته شوند اما شیب
نباید رو به جنوب باشد ( در نیمکره شمالی ) چون این کار موجب گل دادن زود
رس درخت ودر نتیجه افزایش آسیب
آن در
برابر سرما خواهد شد . اگر سرما زیاد جدی نباشد می توان صبح قبل از تابش
خورشید روی شکوفه ها روی درخت آب پاشید با این کار امکان نجات شکوفه ها
وجود دارد .
آسیبهای
ناشی از سرما را می توان 24 ساعت پس از سرما تخمین زد . اگر مادگی گیاه به
سمت عقب بر گشته بود نشان دهنده از بین رفتن گل و عدم تولید میوه خواهد بود
.
وجود
منبع آب در نزدیکی محل پرورش سیب تا خیر گرمای بهار می شود که نتیجه این
مزیت به تاخیر افتادن شکوفایی تا زمان به حداقل رسیدن احتمال سرما می گردد .
مناطقی از آمریکا مثل ساحل شرقی دریاچه میشیگان بود ساحل جنوبی دریاچه
انتاریو و اطراف برخی در یاچه های کوچکتر که این تا خیر کنند گی آب به
همراه خاک مناسب و خوب زهکشی شده وجود دارد پرورش سیب را در این نواحی ممکن
ساخته است . پرورش دهندگان خانگی سیب احتمالا”امکان استفاده از منبع آب را
ندارند اما آنها می توانند از شیبهای رو به شمال یا سایر ویژگیهای
جغرافیایی برای تاخیر اندازی شکوفایی در بهار استفاده کنند . درختان سیب یا
هر میوه دیگر که در آمریکا در شیبهای رو به جنوب کاشته شوند خیلی زود
شکوفه داده ودر سرمای بهار بسیار آسیب پذیر خواهند بود .
هرس: درختان
سیب هر دو سال بار دهی هرس می شوند اگر میوه را در مواقعی که درخت محصول
زیادی دارد هرس نکند موجب کاهش گل دهی در سال بعد خواهد شد هرس خوب حتی
خارج از زمان آن , به برداشت محصول قابل توجه در هر سال کمک می کند
کاستن از بار درخت
درختان
سیب هر سال مستعد بار دهی است . اگر میوه را در مواقعیکه درخت محصول زیادی
دارد , بار آن را کم نکنند موجب کاهش گل دهی در سال بعد خواهد شد . کم کردن
از بار درخت حتی خارج از زمان آن , به برداشت محصول قابل توجه در هر سال
کمک می کند .
آفات
درختان
سیب در مقابل تعداد بیماریهای قارچی و باکتریایی وآفات حشر های آسیب پذیر
هستند . تقریبا”در تمامی باغات میوه برنامه های فعال سمپاشی برای حفظ کیفیت
خوب میوه ها , سلامتی درخت و محصول زیادی انجام می شود .یکی از جریانات در
حال انجام در مدیریت باغها , استفاده از IPM یا کنترل یکپارچه آفات است که
سمپاشیهای غیر ضروری را هنگام عدم وجود آفت یا هنگام کنترل طبیعی آنها را
کاهش می دهد .
سمپاشی
برای آفات حشره ای نباید زمان شکوفه دهی انجام شود چون این امر موجب مرگ
گرده افشانها می شود . و نیز در باغاتی که در آنها از آفت کشها استفاده می
شود نباید اجازه رشد گیاهانی که مورد توجه زنبورها هستند داده شود . شبدر
سفید هلندی یکی از انواع فراوان علفها هستند که بسیاری از زنبورها در زمان
تماس با گلها ی آن در سطح باغات مسموم می شوند .
از بین
بیشترین بیماریهای خطرناک می توان به fireblight بیماری باکتریایی ودو
بیماری قارچی به نامهای black spot وخال زدگی سیب ( cedar –applerust )
اشاره کرد .
Plum curlico جدی ترین آفت حشره ای محسوب می شود . سایر این آفات عبارتند از :کرمحشره وکرم سیب .
پرورش
سیب بدون استفاده از مواد شیمیایی بسیار دشوار است اگرچه در تعداد معدودی
باغ با استفاده از گونه های مقاوم در برابر بیماری و کنترلهای پرورشی بسیار
خوب این کار بصورت تجاری موفق , انجام شده است . آخرین ابزار در پرورش
طبیعی , اسپری کردن لایه نازکی از خاک معدنی کائولین است که وجب تشکیل
مانعی طبیعی در مقابل بعضی آفات شده و مانعی آفتاب سوختی سیب می گردد .
برداشت
بیشتر
درختان بالغ هر سال معمولا”5-10 بوشل ( 100 -200کیلوکرم ) محصول سیب
دارند . سیبها را با استفاده از نردبا نهای سه شاخه که بگونه ای طراحی شده
اند تا بین شاخه ها ثابت شوند , برداشت می کنند . گونه های کمی که چیده نمی
شوند ضمن رشد بسیار زیاد محصول فراوانی می دهند که تقریبا”برداشت آن ممکن
نیست . درختان کوتاه هر سال تقریبا”3 -5 بوشل (50 -100 کیلوگرم ) محصول
ببار می آورند .
گونه های مختلف بر اساس محصولشان و اندازه نهایی درخت متفاوتند حتی اگر پیوند یکسانی داشته باشند .
تجارت
45
میلیون تن ( سنجش وزن برابر1000 کیلو ) سیب در سال 2002 به ارزش تقریبا”10
میلیون دلار آمریکا در جهان پرورش یافته است که تقریبا” نیمی از آنرا چین
تولید نموده است . آمریکا با تولید 10 درصد محصول جهان دومین تولید کننده
عمده سیب می باشد . ترکیه هم یکی از تولید کنند گان بزرگ این محصول محسوب
می شود . فرانسه , ایتالیا , آفریقای جنوبی وشیلی در بین صادر کنندگان
عمده سیب قرار دارند
شر ایط درخت سیب
به طور
کلی در خت سیب ویژه کاشت در مناطق سردسیر می باشد . البته این بدان معنا
نیست که در دیگر مناطق کشت و کار نمی شود بلکه در مناطق سردسیر کیفیت و
کمیت محصول در خت سیب بیشتر می باشد وگرنه در مناطق معتدل نیز می توان
محصول برداشت نمود .
نیاز
سرمایی جوانه های سیب بالا می با شد و برای رفع این نیاز سرمایی باید ساعت
های زیادی را در سرما بگذاراند تا بتواند محصول خوبی تولید نماید و به همین
دلیل مناطق سیب کاری ایران بیشتر در مناطق سردسیر می باشد .
شرایط محیطی احداث باغ
از آنجا
که در احداث باغ هزینه های اولیه آماده سازی و همچنین هزینه های نگهداری
سالیانه تا زمان بار دهی درختان میوه زیاد است , بایستی در انتخاب نوع درخت
بسیار دقت نمود چرا که اشتباه در این مرحله زیان های جبران نا پذیری برای
شما به دنبال خواهد داشت .
شرایط محیطی : از آنجا که پس از کاشت درختان شما توانایی تغییر محیط باغ را ندارید , بنابراین باید در انتخاب خود دقت بسیاری نمایید .
دما :
درختان میوه برای رشد مناسب خود به دامنه گرمایی ویژه ای نیاز دارند و
همچنین مقاومت گیاهان مختلف در برابر سرما و گرما متفاوت است . از سویی
دیگر کیفیت و کمیت میوه تا حدودی تحت تاثیر دما قرار می گیرد . نکته مهم
این است که درختان میوه باید در طول زمستان تعداد مشخصی ساعت دمای زیر 7
درجه سلنتیگراد را داشته باشند تا شکوفه های آنها شروع به رشد نمایند . در
صورت عدم در یافت سرمای کافی رکود شکوفه ها بر طرف نشده و در نتیجه گل و
میوه ای نخواهیم داشت . البته سرما زدگی بهاره را نیز نباید فراموش کرد چرا
که برخی مناطق سرمای دیررس بهاره دارند و این مناطق برای کاشت درختان حساس
مناسب نیستند . به علاوه در احداث باغ بایستی به اختلاف دمای شب و روز و
همچنین وجود عواملی مانند تگرگ که آسیب جدی به برگ و گل درختان وارد می کند
نیز دقت نمود .
نور : نور
عامل فتو سنتز ( غذا سازی ) در گیاهان می باشد , و داشتن نور مناسب و کافی
سبب افزایش کیفیت وکمیت میوه می گردد . استفاده از نور مصنوعی در سطح باغ
غیر ممکن است ولی با یک هرس مناسب می توان نور را به تمام نقاط یک درخت
هدایت کرد . از طرفی نور بر روی رنگ برخی میوه ها مانند سیب قرمز تاثیر
زیادی دارد و کاشت درخت سیب قرمز در مناطقی که پاییزی ابری دارند اشتباه می
باشد و در عوض بهتر است در این مناطق سیب های زرد و سبز کاشته شوند .
موقیعیت مکانی احداث باغ :
هر
محل از لحاظ عرض خغرافیایی , ارتفاع از سطح دریا , شیب زمین و . . . ,
ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد . مثلا” هر چه عرض جغرافیایی بیشتر
باشد نور خورشید زاویه کمتری دارد و میزان نور و دمای محیط کمتر است .
افزایش ارتفاع هم باعث کاهش دما می گردد . موقیعت نیکره شمالی ( ایران )
سبب شده تا شیب های جنوبی گرمتر باشند . یعنی در بهار زودتر گرما شده و در
تابستان گرم و خشک هستند و به علاوه در پاییز هم دیر تر سرد می شوند . در
این مناطق خطر سرما زدگی زمستان کمتر و خطر سرما زدگی بهاره بیشتر است . در
شیب های جنوبی فصل رشد طولانی تری هم داریم .
نکته : برای
جلوگیری از سرما زدگی بهاره درختان مقاوم به سرما زدگی را در کف دره ها و
شیب ها کاشته و درختان حساس به سرما زدگی را در دامنه های کشت کنید ( هوای
سرد به دلیل سنگینی به سمت پایین می رود )
خاک :
خاک محل احداث باغ اگر عمق کافی , زهکسی خوب , PH ( اسیدیته ) مناسبی
داشته باشد , می توان انتظار بهترین محصول را داشت , البته بایستی مد نظر
داشت که خاک های سبک ( شنی ) رطوبت کمتری در خود نگه داشته , در بهار زودتر
گرم می شوند و در پاییز دیرتر سرد می گردند . از نکته های مهمی که در
رابطه با خاک محل احداث باغ بایستی به آن توجه داشت سطح آب زیر زمینی است ,
چرا که بالا بودن سطح آب زیر زمینی جلوی تهویه خاک را گرفته و سبب خفگی در
ریشه های درخت می گردد . البته با زهکشی می توان این نقص را بر طرف کرد
ولی هزینه آن بالاست . دیگر عامل مهم شوری خاک است . شوری خاک را با آبیاری
به وسیله آب شیرین و زهکشی می توان بر طرف کرد , اما هزینه های آن بسیار
بالا بوده و فقط در مو اقع ضروری این کار انجام می گردد .
آب :
در حقیقت آب نقش حیاتی در احداث یک باغ دارد . در یک برنامه احداث باغ
میزان آب, منبع آب ( چشمه , چاه , قنات , رود خانه ) و کیفیت آب ( شوری آب
ودرجه Ec آن ) بسیار مهم است . البته برای کشت های دیم ( انگور , پسته ,
انجیر , بادام ) نیاز به آبیاری کمتردیده می شود و اهمیت آن کمتر می باشد
ولی در صورت کشت دیم بارش های سالیانه ( مقدار و زمان بارش ) بسیار مهم است
.
نکته
: در یک خاک شور می توان باغ احداث نمود ولی با آب شور نمی توان در ختان
را آبیاری نمود . چرا که علاوه بر آسیب رسانیدن به درخت , زمین ما را هم
خراب می کند .
نکته :
برای اطلاع از چگونگی به دست آوردن اطلاعات فوق در رابطه با زمین خود می
توانید به جهاد کشاورزی و یا تعاون روستایی و . . . مراجعه نمایید .
به دست
آوردن دمای محیط : با مراجعه به اداره هواشناسی محل خود می توانید دمای محل
, تعداد روزهای آفتابی ( نور ) , بارش های آسمانی ( مقدار و زمان بارش )
را در ده سال اخیر به دست آورید .
کسب
اطلاع از وضعیت آب و خاک : با مراجعه به یک آزمایشگاه آب و خاک می توانید
اطلاعات ارزشمندو بسیار فراتر از شوری و PH در مورد خاک و آب خود به دست
آورید .
فهرست
عنوان صفحه
فصل اول
پیشگفتار 1
تعریف باغداری 2
سیب 3
تاریخچه 3
گونه های سیب 3
طعم سیبها 4
پرورش سیب 5
شروع به احداث باغ 6
موقعیت 7
گرده افشانی 7
سرما هنگام گل دهی 9
هرس 10
کاستن از بار درخت 10
آفات 10
برداشت 11
تجارت 11
شرایط درخت سیب 12
شرایط محیطی احداث باغ 12
موقعیت مکانی احداث باغ 13
اهمیت و دلیل انتخاب موضوع 16
مواقع ومحدودیت ها 16
تعریف واژه ها واصطلاحات 17
تاریخچه 18
فصل دوم
پیشینه 20
هرس کردن 21
شخم زدن 21
فصل سوم
نیازمندیهای طرح 22
تقسمیمات زمین 23
فصل چهارم
بر آوردهای مالی 24
فصل پنجم
خلاصه نویسی 25
نتیجه گیری 2
