مقاله کائوچو

مقاله کائوچو مقاله کائوچو

دسته بندی	پژوهش ها
فرمت فایل	doc
حجم فایل	67 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	16

مقاله کائوچو

تاریخچه

از نظر قدمت تاریخی برای صنایع لاستیک منشا دقیقی نیست. اما اعنقاد این است که بومیان آمریکای مرکزی از برخی از درختان شیرابه‌هایی استخراج می‌کردند که این شیرابه‌ها که بعدها نام " لاتکس" را بخود گرفت اولین مواد لاستیکی را تشکیل می‌دادند.

پدیده ولکانیزاسیون

در سال 1829 ، "گودییر" از آمریکا و "مکین تاش" از انگلستان ، این دو متوجه شده‌اند که در اصل مخلوط کردن لاتکس طبیعی با سولفور و حرارت دادن آن، ماده‌ای قابل ذوب و قابل شکل دادن ایجاد می‌شود که می‌توان از آن، محصولات مختلفی از قبیل چرخ ارابه یا توپ تهیه کرد.

این پدیده همان پدیده ولکانیزاسیون است که در طی آن لاستیک اکسیده می‌شود و سولفور کاهیده و به سولفید تبدیل می‌شود. البته این عمل در دمای 110 درجه سانتیگراد تهیه می شود. نتیجه این کشف تولید مواد لاستیکی مثل لاستیکهای توپر، پوتین و ... است.

 

 

کائوچوی طبیعی و مصنوعی

کائوچوی طبیعی در شیره درختی به نام هوا ، Hevea وجود دارد و از پلیمر شدن هیدروکربنی به نام 2- متیل- 1 و 3- بوتادین معروف به ایزوپرن بوجود می‌آید. با توجه باینکه در فرمول ساختمانی کائوچو یا لاتکس طبیعی هنوز یک پیوند دوگانه وجود دارد، به همین دلیل وقتی کائوچو را با گوگرد یا سولفور حرارت دهیم، این منومرها ، پیوند پی را باز می‌کنند و با ظرفیت های آزاد شده ، اتم گوگرد را می‌گیرند. در نتیجه کائوچو به لاستیک تبدیل می‌گردد.

حرارت دادن کائوچو با گوگرد و تولید لاستیک را اصطلاحا ولکانیزاسیون Vulcanizataion می‌نامند. به همین دلیل، لاستیک حاصل را نیز، "کائوچوی ولکانیزه" گویند. چند نوعی کائوچوی مصنوعی نیز ساخته شده‌اند که از مواردی مانند 1 و 3- بوتادی ان و جسمی به نام 2- کلرو- 1 و 3- بوتادین معروف به "کلروپرن" و جسم دیگری به فرمول 2 و 3- دی متیل- 1 و 3- بوتادین بتنهایی یا مخلوط درست شده‌اند. کلروپرن به راحتی پلیمریزه شده و به نوعی کائوچوی مصنوعی به نام "نئوپرن" تبدیل می‌شود.

 

تکامل در صنعت لاستیک

بعدها در سال 1888 خواص مکانیکی لاستیکهای تهیه شده توسط گودییر و مکین تاش با استفاده از کربن سیاه به عنوان یک ماده پرکننده و افزودنی بسیار بهبود بخشیده شده و در نتیجه لاستیکهای بادی دانلوب ، "تیوپ" تهیه شد. بعد از آن لاستیکهای سنتزی تهیه و به بازار عرضه شد مانند ایزوپرن ، بوتادی ان و لاستیکهای تیوکل.

بعدها لاستیکهای سنتزی مثل کوپلیمرهای استیرن و بوتادی‌ان تهیه شد که در سال 1941 مصرف آن صفر بود. اما در سال 1945 مصرف آن 700000000 می‌رسید. به موازاتی که مصرف لاستیکهای سنتزی بالا می‌رود، مصرف لاستیکهای طبیعی پایین می‌آید. چون لاستیکهای سنتزی اقتصادی‌تر هستند

.

مباحث مرتبط با عنوان

• بررسی حالت فیزیک جامد پلیمرها
• تقسیم‌بندی پلیمرها از نظر خواص
• تقسیم‌بندی ساختمانی پلیمرها
• دنیای پلیمر
• روشهای پلیمریزاسیون
• ساخت لاستیک
• صنعت لاستیک
• فرآیند پلیمریزاسیون
• کوپلیمریزاسیون
• لاستیک
• لاستیک سنتزی
• لاستیک طبیعی
• ماکرومولکولها

شیمیدان­ها برای تولید کائوچو به آفتابگردان رو می­آورند

تهیه مواد اولیه کارخانه­های لاستیک، از جمله کائوچوی مورد نیاز، یکی از چالش­های اصلی این کارخانه­ها می­باشد. تامین کائوچوی خام، هزینه زیادی را برای لاستیک­سازی می­طلبد. در حال حاضر تولید کائوچوی طبیعی عمدتاً در انحصار کشورهای شرق آسیاست و کشورهای صنعتی از جمله آمریکا برای دستیابی به منابع طبیعی

 

 

 

 

 

 

جدید تولید کائوچو، اقداماتی انجام داده­اند که گیاه آفتابگردان یکی از آنهاست. مطلب زیر برگرفته از سایت­های www.ualberta.ca و http://www.ars.usda.gov/is/pr/2002/020617.htm است که تحقیقات اخیر آمریکا و کانادا را برای اصلاح ژنتیکی و بهره­برداری از این گیاه جهت تولید کائوچو  دربردارد:

ممکن است در آینده گیاه آفتابگردان به ­عنوان منبع تولید کائوچو و لاتکس مورد استفاده قرارگیرد. در داخل این­ گیاه، لاتکس حاوی ذرات کائوچو که توسط آب و اجزاء دیگر احاطه شده­اند قرار دارد. این لاتکس را می­توان برای تولید محصولاتی نظیر دستکش­های خانگی یا کالاهای لاستیکی نظیر تایر اتومبیل بکار برد.

کاترینا کورنیش، فیزیولوژیست گیاهی در یکی از موسسات تحقیقاتی آمریکا، می­گوید: "این نوآوری می­تواند وابستگی آمریکا به وارد کردن لاتکس، کائوچوی طبیعی و محصولات لاستیکی را کاهش دهد. در سال 2000 آمریکا حدود 1.2 میلیون تن واردات کائوچو طبیعی به ارزش بیش از یک میلیارد دلار داشته است و بیش از 8 میلیارد دلار صرف واردات کالاهایی کرده است که حاوی 350 هزار تن لاستیک بوده­اند."

مقاله گیاه شناسی برنج

مقاله گیاه شناسی برنج مقاله گیاه شناسی برنج

دسته بندی	کشاورزی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	12 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	10

مقاله گیاه شناسی برنج

 

قسمتی از متن:

برنج گیاهی یک ساله ، علفی با ساقه های تو خالیو دارای 8تا 12 گره در ساقه های آن می باشد . این گیاه از تیرة گندمیان (gramineae) ، از جنس oryza در آسیا و glabrima در افریقا است . برنج دوجنس یاد شده در بیش از 140 میلیون هکتار از قارة آسیا و دیگر مناطق جهان کشت می شود . گلهای برنج شامل 6 پرچم است ، دانه های سفید رنگش را زبانچة گل ، کاملاً فرا گرفته که « شلتوک » نامیده می شود . ساقه های این گیاه مانند گندم بند بند است و ارتفاع آن تا حدود 5/1 متر می رسد .

سابقة تاریخی

موطن اصلی برنج آسیای جنوب شرقی است . به عقیدة ب.م ژوکوفسکی ، هند ، چین، اندونزی موطن اصلی برنج است . شلتوک به تدریج از از هند و برمه به سایر نقاط جهان راه یافته است . کشت برنج در چین و هند سابقه ای هفت هزار ساله دارد و پس از آن کشورهای تایلند ، فیلیپین ژاپن ، ویتنام ، کرة شمالی و جنوبی ، مالزی ، تایوان در آسیای جنوب شرقی به این مجموعه اضافه می شوند در حال حاضر 90 درصد برنج دنیا در چین ، هندوستان ، ژاپن ، کره ، جنوب شرق آسیا و جزایر مجاور اقیانوس ارام و 10 درصد بقیه در دیگر قاره ها کشت می شود اگر چه آقای نقی بهرامی عقیده دارد که شلتوک برای اولین بار در دورة پادشاهی خسرو انوشیروان (531 تا 579 میلادی ) از هندوستان به ایران آورده شده است لیکن ای . پ . بتر شفسکی مورخ روسی در بحث تاریخ برنج معتقد است « تاریخ کشت و گسترش برنج در ایران به طور کامل تعیین نشده است اما کشت برنج در مقیاس محدود ، در پایان دورة ساسانیان (236 تا 651 میلادی ) و گسترش وسیع آن از قرن 10 میلادی به بعد صورت گرفته است .

بر اساس نظر لائو فو ، کشت برنج در ایران پس از تسلط اعراب به ایران رونق پیدا کرد .

انتشار جغرافیایی برنج در ایران                                                              

بیشترین کشت برنج در ایران ، در استانهای شمالی کشور گیلان ، مازندران و گلستان که در اطراف دریای خزر قرار دارند با 71 درصد سطح زیر کشت از کار کشور انجام می گیرد ، و از مراکز کشت و تولید برنج در کشور به حساب می آیند .

علاوه بر استانهای فوق در استان خوزستان ، فرس و اصفهان نیز برنج کشت می شود که کثرت ارقام محلی و اصلاح شده در این سه استان نیز زیاد است . پس از این استانها یازده استان دیگر کشور نیز به کشت برنج اشتغال دارند که جمعاً 7/6 درصد از سطح زیر کشت کل کشور را  به خود اختصاص داده اند ولی  تنوع ارقام در این استانها  قابل توجه نیست و بیشتر از یک یا دو رقم در آنجا کشت نمی شود .

نیاز تغذیه ای برنج

به عقیده ناکاهوشی (nakahoshi 1960) و ریکاریا ( richareia1964) از یک محصول خوب که چهار تن دانه و 3/6 تن کلش در هر هکتار از زمین برداشت می شود حدود 84 کیلو گرم ازت ، 24 کیلو گرم فسفر و 46 کیلو پتاسیم از زمین کاسته می شود که برای تأ مین این مقدار مواد غذایی معمولا از کود استفاده می شود (پور صالح ، 1373). در بررسی کهاز منابع مختلف صورت گرفته مصرف 200ـ 100 کیلو گرم اوره ، 100ـ40 کیلوگرم کود فسفره و 200 ـ 100 کیلو گرم کود پتاسیمی را برای رفع نیاز تغذیه ای توصیه کرده اند .

نقش ازت در گیاه  

ازت عنصر مهم و حیاتی برای گیاه به شمار می رود ازت گلو گاه رشد بوده و بیشترین عنصر در اندامهای گیاهی است . ازت عمدتاً به صورت نیترات (no ) و مقداری نیز به شکل آمونیوم  جذب گیاه می گردد . نیترات ورودی ، به درون گیاه با مصرف کار حاصل از سوخت و ساز و با دخالت آنزیم های احیاء کننده به ازت آمونیاکی تبدیل می گردد . اسید های آمینه از طریق زنجیرة پیتیدی با یکدیگر پیوند حاصل کرده و پروتوئینها را می سازند . پروتئینهایی که در سلولهای گیاهی به وجود می آیند ، اکثراً جزئ ساختمان آن نبوده بلکه به عنوان آنزیم در سوخت و ساز گیاه از جمله احیای نیترات و ساخته شدن پروتئین دخالت می نمایند ازت علاوه بر شرکت در ساخت پروتئین ها قسمتی از مولکول کلروفیل را هم تشکیل می دهد . یک اتم ازت و چهار اتم کربن در حلقه ای درون کلروفیل جا گرفته اند که ازت از سوئی با اتم های کربن و از طرف دیگر با اتم منیزیم پیوند مشترک دارد لذا کمبود ازت سبب زرد شدن برگهای پیر و در نهایت توقف رشد گیاه می گردد .

در غلات (گندم ، جو ، یولاف و چاودار ) کمبود ازت باعث کوتاه و نزک شدن برگها و ساقه ها می شود . ساقه ها کوتاه و نازک شده و تعدادشان نیز کم می شود و همچنین شاخ و برگ تنک و راست باقی مانده و گیاه پنجه نمی زند و تأ ثیر ازت بر روی خوشه به صورت کوچکی و کمی محصول نمود می کند .

پایان نامه کاشت آکالیپتوس بعنوان گونه خارجی

پایان نامه کاشت آکالیپتوس بعنوان گونه خارجی پایان نامه کاشت آکالیپتوس بعنوان گونه خارجی

دسته بندی	کشاورزی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	5666 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	59

پایان نامه کاشت آکالیپتوس بعنوان گونه خارجی

1- خلاصه:

کاشت اکالیپتوس به عنوان یک گونه خارجی نتایج نامطلوبی را در برخی کشورها به همراه داشته است. این مشکلات اصولاً به چگونگی استفاده این درختان از آب و مواد غذائی موجود در خاک و در نتیجه تاثیرات حاصله برخاک، مربوط می شود. جزوه حاضر به بحث و بررسی علل برخی از این مسائل پرداخته و در مقدمه خواص ژنتیکی اکالیپتوس و پتانسیل موجود برای استفاده مؤثرتر از این ویژگیها را در محیط کشت غیر بومی، مورد بررسی قرار می دهد. چکیده این مطلب در پنج مورد به شرح زیر خلاصه می گردد:

1- در برنامه های مربوط به معرفی گونه های اکالیپتوس، ویژگیهای ژنتیکی آن مورد بررسی قرار نگرفته است.

2- تحت نگهداری و مراقبت دقیق و در مقایسه با سایر گونه های سریع الرشد، اکالیپتوس ها قادرند با صرف مواد غذائی کمتر، با سرعت بیشتری چوب تولید نماید.

3- برخی تاثیرات عینی اکالیپتوس بر خاک ممکن است به لحاظ رقابت شدید گیاه برای جذب آب و مواد غذائی باشد نه بخاطر تاثیرات سمی که مستقیماً بر خاک وارد می شود.

4- اصولاً انتظار می رود در مواردیکه پوشش درختی جایگزین پوشش عنفی یا سایر پوشش های طبیعی می شود، میزان آب حوضه مربوطه کاهش یابد. چنانچه در چنین منطقه ایی اکالیپتوس کاشت شده باشد در مقابل میزان بالای مصرف آب، مقادیر زیادی چوب بدست خواهد آمد اما براساس شواهد موجود هنوز نمی توان تعیین نمود که آیا استعداد موثر آب تحت برخی شرایط محیطی به نسبت قابل ملاحظه ای کاهش می یابد با خیر.

5- ضرورت دارد که برای کاشت اکالیپتوس به ویژه در مناطق خشک، قبل از مبادرت بد این کار به تعیین گونه مناسب و الگوهای استفاده از زمین که با اهداف مدیریت آن منطقه مناسبت دارد و ار ایجاد اشکالات اجتمای نامناسب پیشگیری می نماید، اقدام نمود.

2- مقدمه:

تقریباً حدود 200 سال از کاشت اکالیپتوس در خارج از رویشگاه اصلی آن یعنی استرالیا می گذرد. هدف از کاشت این درخت در ابتدا، پاسخ به کنجکاویهای مربوط به چگونگی رویش آن در محیط غیربومی بوده اما این کار به منظور استفاده از آن برای جنبه های تزئینی نیز بوده است. اکالیپتوس به عنوان یک گونه خارجی نخست در انگلستان و سپس در بسیاری از کشورهای دیگر (تا امروز احتمالاً بالغ بر 200 کشور) کاشته شد و زود مشخص گردید که برخی گونه های سریع الرشد به ویژه E.globulus , E.camaldulensis برای منظورهای دیگری نظیر تهیه تیرهای چوبی، هیزم و سایه بان نیز بسیار مناسب می باشند. آگاهی از این امرسبب گردید در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم درختستانهای کوچکی برای منظورهای خاص ایجاد شود که بعنوان نمونه می توان از موارد زیر یاد کرد:

کاشت اکالیپتوس به منظور تهیه سوخت برای موتورهای بخار راه آهن درنزدیکی کیپ تاون،[1] افریقای جنوبی و سائوپائولو[2] در برزیل و همچنین برای پخت و پز و گرمای سربازان مستقر در نیلجری هیلز[3] هندوستان از آن تاریخ به بعد توسعه و کشت اکالیپتوس با سرعت کمتری صورت گرفت اما بار دیگر دردهه های 1950 و 1960 ایجاد درختستانهای صنعتی بزرگ در اسپانیا، افریقای جنوبی، هندوبرزیل برای منظورهای دیگری نظیر تهیه کاغذ، ذغال چوب و ابریشم مصنوعی از سرگرفته شد. یرعت توسعه این درختستانها یک باردیگر به طرز بحث انگیزی بار کود همراه گردید اما در حال حاضر که تاکید زیادی بر تولید چوب سوخت و چوب تیری در کشورهای در حال توسعه می شود؛ به مسئله کاشت اکالیپتوس بصورت جدی تری توجه می شود. به عنوان مثال، هیزم و تیرهای چوبی که از گونه E.camaldulensis یعنی رایج ترین گونه اکالیپتوس که بصورت گسترده در اقلیمهای دارای آب و هوای خشک اصلی فصلی کاشته می شوند، بدست می آید بخشی از درآمد میلیونها نفر از مردم فقیر روستاهای جهان را به خود اختصاص می دهد. علیرغم تاثیرات اقتصادی و اجتماعی این درخت در بهبود وضع مردم بسیاری از کشورهای دنیا در سالهای اخیر درباره پی آمدهای محیطی و اجتماعی کاشت اکالیپتوس، نگرانی های خاصی ابراز شده است که متعاقب آن عنوان نمونه در کشور هند و برخی کشورهای دیگر مبارزه گسترده ای در مخالفت با کاشت این درخت مطرح شده است. همچنین سازمان ترویج استفاده از درختان بومی موسوم به « باشگاه فوراکانتا[4]»در اسپانیا، به حمایت از آفت« سوسک تنه درخت» که باعث ا بین رفتن درختان اکالیپتوس می شود، می پردازد.

اصولاً بحثهای مختلفی در زمینه تائید یا در مخالفت با کاشت اکالیپتوس مطرح شده است. طرفداری از کاشت درختان اکالیپتوس به واسطه امتیازات بسیاری است که این درخت برای کشت در سطوح بزرگ و کوچک داراست و برخورداری از سرعت در رشد، مقاومت به چرای حیوانات، توانایی در تولید جست و تولید فرآورده های چوبی متنوع از جمله امتیازات آن محسوب می گردد. همچنین سهم بزرگی را که این درختان در کسب درآمد روستائیان دارند نباید نادیده گرفت. در مقابل از آنجائیکه به واسطه کاشت درختان اکالیپتوس، زمینهای خوب کشاورزی به زمینهای جنگلی تبدیل شده و این امر سبب کاهش فرآورده های غذایی بسیاری از کشاورزان می گردد. نسبت به کاشت آن انتقاد می شود. همچنین برخی منتقدان ادعا دارند که بدلیل فرسایش زیاد خاک و از بین رفتن حاصلخیزی و تغییرات بیولوژیکی آن، خاک اراضی زیرکشت ضایع می شود و نیز جنگلکاریهای اکالیپتوس بع دلیل کاستن آب حوضه، بر زمینهای غلات مجاور این جنگلکاریها تاثر نامطلوب میگذارند همچنین هرگاه این درختان درحوضه های آبخیز نیمه خشک کاسته شوند از ذخیره کلی آب منطقه کاسته می شود.

اگر چه مشخص است در بررسی کلی اکالیپتوس به عنوان یک گیاه غیر بومی باید مسائلمختلفی را اعم از مسائلاجتماعی اقتصادیواکولوژیکی موردتوجه قرارداد آنچه اساساً در این جزوه مورد بحث قرا رگفته جنبه اکولوژیکی مسئله را شامل می گردد. در این ارتباط ضرورت دارد نه تنها به بررسی تاثیرات اکالیپتوس بر محیط بلکه به مسئله ( و سازگاری) گونه ها در محیط های مختلف و همچنین ماهیت و خواص ژنتیکی آن که اخیراً در کشورهای مختلف بسیار مورد توجه قرار گرفته است، پرداخت. البته نباید از این که نکته غافل بود که در حین کشت و توسعه این درخت و با استفاده از گونه ها و پرونسسهای که سازگاری بیشتری محیط دارند بعضی از تاثیرات نامطلوب اکولوژیکی بر محیط را رفع نمود. از سوی دیگر از آنجایی که دامنة خواص و ویژگیهای ژنتیکی اکالیپتوس ها بسیار گسترده می باشد این امکان فراهم می گردد که از گونه هایی استفاده نمود که نسبت به خاک و نوع زمین منطقه از نظر فیزیولوژیکی و رشد، سازگاری بیشتری داشته باشد.

3- تاکسونومی و ژنتیک اکالیپتوس:

اگر چه اکالیپتوس ها برای کاشت در مناطق گرم بسیاری از کشورها معرفی شده اند، اساس معرفی همواره از نظر تعداد، تنوع و ویژگی گونه هایی که مورد آزمایش قرار گرفته اند از نظر وسعت « مبداء ژنتیکی[5] » (بذور حاصل از جند درخت که معمولاً از بین درختان یک گونه در یک منطقه بخصوص جمع آوری می شوند) ضعف داشته است. به علاوه اختلاط گونه ها در باغهای گیاهشناسی و جنگلکاریها منجر به تولید هیبریدهای مختلف شده و در نتیجه تنوع زیادی در بین گونه ها ایجاد نموده و بذوری که از چنین توده هایی جمع آوری شده و برای توسعه درختکاری مورد استفاده قرار گرفته اند، از توان و انرژی کافی برخوردار نمی باشند. بنابراین آنچه باید به عنوان دو مسئله اساسی مورد توجه قرار گیرد عبارت است از مسئله تاکسونومیس و ژنتیک اکالیپتوس ها یعنی مسئله درست شناسائی کردن گونه هایی که تا به حال کاشته شده یا پس از این کاشته خواهند شد و خواص ژنتیکی آنها که اخیراً در بسیاری از برنامه های کاشت مورد استفاده قرار گرفته است. برای آنکه معرفی اکالیپتوس ها بصورت دقیق تری صورت گیرد باید اینکار براساس آگاهی های بیشتر از تنوعات ژنتیکی در جوامع طبیعی و روشهای اصلاح شده در انتخاب و آزمایش گونه ها و پرونسسها، استوار باشد. نهایتاً برای اصلاح جوامع طبیعی گونه هایی که استفاده زراعی دارند نکات ویژه ای ارائه شده است.

4- مشکلات مربوط به شناسائی اکالیپتوسها:

تاکنون مشکلات بسیاری در امر شناسائی درختان اکالیپتوس در سطح گونه در استرالیا و سایر نقاط جهان مطرح شده است و این مسئله در گذشته مکرراً پیش آمده که جمع آورندگان بذر، گونه ها را به غلط شناسائی کرده اند. بعنوان مثال بذر دو گونه E.saligna E.grandis که شباهت زیادی به یکدیگر دارند غالباً با یکدیگر مخلوط می شوند و تا قبل از سال 1913 که رسماً E.grandis از نظر تاکسونومی از E.saligna ازاسترالیا خارج شده بود و حتی هنوز پس از گذشت سالها، جنگلکاریهای E.saligna توسط بسیاری مردم درافریقای جنوبی، بنام E.saligna خوانده می شود. بنابراین از آنجائیکه این مشکلات حتی هنوز در استرالیا از بین نرفته است ضرورت دارد مرور کاملی بر تاکسونومی برخی گونه ها که در جنگلداری از اهمیت خاصی برخوردارند صورت گیرد و اصولاً تا زمانیکه وضعیت این گونه ها در استرالیا کاملاً مشخص نشده انتظار نمی رود جنگلداران سایر نقاط جهان بر این امر توقف کامل داشته باشند.

مشکلات فوق الذکر در جنگلکاریهای غیر بومی (خارج از استرالیا) به مراتب بیشتر از جنگلهای طبیعی و بومی (استرالیا) می باشد. معمولاً تنها تعداد انگشت شماری از جنگلداران (کارشناسان جنگل) و گیاهشناسان از نکات اساسی مربوط به شناسایی بسیاری از گونه ها آگاهی داشته و سایرین به اطلاعاتی که در ابتدا برای معرفی آنها ارائه شده اند تکیه دارند. اصولاً تا زمانیکه در مورد مبداء گونه های مختلف اطمینان کافی وجود ندارد در امر تاکسونومی این گونه ها به سختی می توان به نکات قابل ملاحظه ای دست یافت. این امر درمورد هیبریدها که باعث تغییر بسیاری از ویؤگیهای شناسائی کلیدی می شوند به مراتب مشکلتر می گردد. علاوه بر این مطالبی که اصولاً درباره کلیدهای شناسائی گونه های موجود در یک کشور وجود دارد بسیار مختصر و ناقص می باشد.

5- خواص ژنتیکی جنگلکاریهای اکالیپتوس در خارج از استرالیا:

منابع بذری نامرغوب- امروزه تبادل بذر به صورت گسترده ای بین کشورهای بین کشورهای مختلف صورت می گیرد دلیل این امر اصولاً ناشی از آن است که بذر در کشورهای دیگر به میزان فراوانتر و ارزانتری ازتوده های طبیعی موجود در استرالیا بدست می آید. البته چندین شرکت بزرگ بین المللی وجود دارند که انجام مبادلات بذر در سطح جهان به عهده دارند. در هر حال نظارت بر جمع آوری بذوری که از جنگلکاریهای هیبریدی، توده های کنار جاده باغهای گیاهشناسی و یا بذرهایی که از مبداء ناشناخته و پایه ژنتیکی نامشخص بدست می آید نشان داده که این گونه بذرها غالباً از ضعف برخوردار می باشند با این حال خریدارانی که طالب بذور استرالیائی هستند ممکن است نادانسته به خرید بذری ارزان قیمت و خارجی با هویت ژنتیکی نامشخص مبادرت نموده باشد تنها به این خاطر که دارای بر چسب استرالیائی بوده است. به عنوان مثال در این زمینه می توان از بذر alba در برزیل یاد کرد که بذری هیبریدی و نامرغوب و حاصل از یک مبداء خارجی بوده است. حقیقت امر بدین شکل است که بذر حاصل از درخت E.urophylla.

که در باغ گیاهشناسی ریوکلا[6]را در برزیل کاشته شد و مقادیر زیادی از بذر حاصل از این باغ در جنگلکاری مورد استفاده قرار گرفت اما ماهیت هیبریدی بذر که احتمالاً به دلیل اختلاط با ماهون قرمز E. resiinfera)) یا E. grandis بود ایجاد جنگلکاریهای بسیار ضعیفی را موجب گردید. همچنین بعنوان مثال برای بذری با مبداء ناشناخته و احتمالاً فراهم آمده از یک مبداء ژنتیکی کاملاً نامشخص می توان از بذور حاصل از E.viminalis در ریوگراندوسول[7] برزیل یاد کرد بذر E.viminalis بتدا توسط یک پزشک آلمانی به «گرامادو[8]» وارد شده (احتمالاً از درختانی که در برخی کشورهای گرمتر کاشته شده بودند فراهم گردیده بود) و در خیابانها کاشته شد. این درختان بخوبی رشد نموده و بذر حاصل از آنها توسط شرکتی به نام «ترامبینی[9]» برای استفاده در امر جنگلکاری جمع آوری گردید. درختان پرورش یافته در جنگلکاریهای مذکور نیز با موفقیت رشد نمودند و مناطق خاصی که دارای مجوز تولید بذر بودند تاسیس گردیدند که کار آنها تولید بذر و فروش آن به سایر شرکتها تجارتی بذر بود. توده های مورد بحث مبداء اصلی بذر E.viminalis در برزیل می باشند. به هر حال این تردید وجود دارد که پایه ژنتیکی جنگلکاریهای«ترامبینی» نامشخص می باشد. و در نتیجه این سئوال مطرح می گردد که با توجه به تاریخچه این بذر  و تنوع بسیار زیاد بین گونه ای در E.viminalis ، آیا بذر حاصل برای عرصه های زیر کشت، بذر مناسبی بوده است. یا نه.

نژادهای بومی- زمانیکه گونه خاصی در یک منطقه به مدتی طولانی به رشد خود ادامه می دهد در نتیجة پدیده هایی نظیر انتخاب طبیعی و پرورش جنگل، جامعه ای پدید می گردد که به شرایط محیطی آن منطقه سازگار می باشد به چنین جامعه ای «نژاد بومی» گفته می شود. برتری این گونه جوامع اساساً بستگی به آن دارد که آیاد گونه مورد نظر بهترین گونه ای است که برای آن محیط و برای رسیدن به هدف جهت استفاده اصلح، انتخاب شده یا  نه و آیا جامعه موجود به صورت گسترده در آن منطقه گسترش یافته است.

برخی ویژگیهای که برای نژادهای بومی منظور شده اند ممکن است بدلیل کاهش تاثیرات ناشی از آمیختگی بین[10] گونه های مجاور یکدیگر باشد از جمله خصوصیات توده های طبیعی بوده و ممکن است بر رشد بخش عظیمی از جامعه جنگلی تاثیر نامطلوب بگذارد. در هر حال در صورت عدم حضور شواهد قطعی، حتی چنانکه یک نژاد بومی در یک کشور خارجی چندین نسل را پشت سر گذاشته باشد، می تواند مطلوب ترین مبداء بذر یا پایه مناسب برای پرورش و زادآوری باشد.

مسئله نژادهای بومی اکالیپتوس ها هنوز کاملاً کشف نشده است. تاکنون هیچ گونه شواهد مورفولوژیکی مبنی بر اینکه اکالیپتوس ها دارای نژادهای بومی می باشند، بدست نیامده است با این حال این اعتقاد وجود دارد که هیبریدمیزور[11]E.terticorni مبداء هندوستان و گونه E.globulus در اسپانیا و پرتغال دارای نژاد بومی می باشند. این مطلب بیش از آنکه بر پایه و اساس علمی استوار باشد ممکن است ازاعتقادات ناسیونالیستی سرچشمه گرفته باشد و حتی چنانچه تغییراتی صورت گرفته باشد این امکان وجود دارد که تغییرات مذکور هنوز در محدوده تنوعات گونه ای رویشگاه اصلی خود باشد. این انتظار وجود دارد که پس از چند سال به واسطه انتخاب موثر درون کشوری درختان مرغوب تری از نژادهای بومی بدست آیند زیرا در مقایسه با گونه اصلی که در ابتداء معرفی شده این درختان در برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی نظیر مقاومت در برابر یخبندان یا خشکسالی، بهتر سازگار شده اند. همچنین اعتقاد بر این است که چنین نژادهایی نسبت به جمعیت بومی که احتمالاً برای بار اول یا دوم معرفی شده اند، برتری دارند. در هر حال براساس اطلاعات موجود تاکنون هیچ یک ازآزمایشهای صحرائی در جنگلهای بومی با بذرهای حاصل از نژادهای بومی و پروننسهایی که انتخاب می شوند و یا بهتر سازگار شده اند، موید این مطلب نبوده که در فلوریدا را استثناء قرارداد.

چنانچه درختان موجود در منطقه ایی از نوع هیبریدی یا توده ای اصلاح نژاد یا فته از پروننسهای مرکب باشد، مسئله «نژاد بومی» ازپیچیدگی بیشتری برخوردار می شود.

6- تنوعات ژنتیکی در جوامع طبیعی:

اصولاً بسیاری از گونه های اکایپتوس از ویژگی تغییر پذیری برخوردار می باشند. در- مناطقی که اکالیپتوس ها انتشار جغرافیائی گسترده ای دارند تنوع تدریجی بسیاری از نظر ویژگیهای مور فوژیکی و فیزیولوژیکی در بین درختان مشاهده می شود. این تغییرات از تغییر ارتفاع یا افزایش پیشروی خشکی در محدوده مناطق ساحلی ناشی می شوند.[12] علاوه بر این بسیاری از اکالیپتوسها دارای ویژگیهای اکولوژیکی منحصر بفردی می باشند بصورتیکه برخی از آنها به شکل یک توده کوچک و متمایز ازسایرین ظاهر می شوند و هنگامی که در امتداد یک منطقه انتشار جغرافیایی پیش می رویم تنوع زیادی در درختان آن منطقه مشاهده می نمائیم ((پدیده Cline))، این حالت انتشار توده ها بصورت متمایز از یکدیگر، از ویژگیهای برخی از اکالیپتوس ها می باشد و اگر چه جمعیتهای موجود در یک منطقه ممکن است از نظر ظاهری (فتوتیپی) به یکدیگر شباهت داشته باشند غالباً اط نظر ژنتیکی بسیار با یکدیگر تفاوت دارند.

در جنگلهای طبیعی ویژگیهای مهم درختان می تواند بصورت تدریجی یا دفعتاً و در فواصل کوتاه، تغییر یابد. ویژگیهای مذکور غالباً دارای اساسی فیزیولوژیکی هستند که بر دوام گیاه و همچنین بر پتانسیل رشد، تاثیر می گذارند. چگونگی این تغییرات هنوز در مورد اکثر اکالیپتوس ها تشریح نشده و در نتیجه لازم است آزمایشهای مربوطه بمنظور مشخص نمودن ژنوتیپهای مناسب برای جنگلکاریهای غیربومی بر روی پرونسسها انجام شود. عدم موفقیت در انتخاب پرونسس مناسب برای پروژه های جنگلداری می تواند به تولید نامرغوب و یا حتی به شکست منجر شود.

از چگونگی پرورش اکالیپتوس ها تحت شرایط طبیعی اطلاعاتی چندانی در دست نمی باشد بصورتیکه کمتر می توان برآورد دقیقی از میزان زادآوری درون نژادی یا تولید هیبرید از بذرهای فراهم آمده از یک جامعه طبیعی به عمل آورد. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد می توان سطح زادآوری درون نژادی را به 30درصد رساند و هر چه تعداد درختان نمونه در هنگام جمع آوری نمونه در هنگام جمع آوری بذر کمتر و یا در آن منطقه محدودتر باشد میزان نزدیکی اعضاء و نسل تولید شده، بیشتر خواهد بود و به همین دلیل زمینه لازم برای تولید بذر را این درختان کافی نخواهد بود. از سوی دیگر به دلیل همسان بودن اعضای نسل تولید شده، کوشش برای انتخاب نخبه ترین آنها، امری نادرست می باشد.

اصولاً دورگه گیری یا هیبرپداز ویژگیهای مربوط به «جنس» می باشدو هیبرید در نتیجه اختلاط گونه های موجود در یک جنگل طبیعی تولید می شود. هیبرید های نسل اول یعنی F₁ ممکن است بسیار سودمند بوده و توانایی و مشابهت زیادی داشته باشند اما به هر حال نسلهای بعدی (F₃,F₂ و غیره) بسیار متغیر بوده و با روی کمتری دارند و در زمینه استفاده برای منظورهای مورد نظر ایجاد مسئله می نمایند. همچنین ایجاد هیبرید کنترل شده در جنگلکاریهای غیر بومی می تواند مانع بزرگی در امر اصلاح تولیدات باشد.

عدم موفقیت در بالا بردن میزان تنوع ژنتیکی در بین گونه های اکالیپتوس و یا افزایش پتانسیل آنها برای تولید هیبرید، مشکلات بسیار عمده ای را در زمینه استفاده از اکالیپتوس هایی که به عنوان گونه خارجی مورد استفاده قرار گرفته اند، آفریده است.

7- اصلاح و تنخاب اکالیپتوس ها برای کشت بعنوان گونه خارجی:

زمانیکه اکالیپتوس ها از موطن اصلی خود به محیط جدیدی معرفی و وارد می شوند این امرضرورت دارد که گونه لنتخاب شده بتواند بخوبی به شرایط محیط جدید سازگار شود. اطلاعات مربوط به انتشار گونه ها در سالهای اخیر دراسترالیا، به میزان قابل توجهی افزایش یافته و در حال حاضر می توان راهنمایی های بهتری در مورد آزمایشهای مربوط به گونه ها و پرونسسها، ارائه داد. در هرحال هنوز مشکلات زیادی در زمینه سازگاری گونه با محل مناسب برای پرورش وجود دارد و انتخاب گونه مناسب به دلیل تنوع ژنتیکی زیاد دربسیاری از گونه ها، پیچیده تر می گردد. بنابراین برای رفع این مشکلات احتمالاً انتخاب تعداد زیادی گونه برای یک محل می تواند بهترین راه باشد. گ.نه های مزبور می توانند ویژگیهای مختلفی از نظر میزان رشد، تراکم، استحکام چوب، دوام طبیعی، قدرت تولید جست دهی و همچنین مقاومت در برابر عوامل طبیعی نظیر کم آبی و شوری داشته باشند. اگر چه برخی گزارشات که به نقد و بررسی این «جنس» می پردازد از مسئله مورد بحث با عنوان «ماهیت مشابه[13]» یاد می کند اما قضیه کاملاً متفاوت است و گونه ها از نظر ویژگی با یکدیگر تفاوت داشته و شامل انواع مختلف اکالیپتوس ها می شوند یعنی اکالیپتوس هایی که تحت شرایط زمینهای شور یا ماندابی مقادیر زیادی چوب سوخت تولید می کنند، اکالیپتوس های کوتاه استرالیائی چند تنه که در مقابل آتس سوزی، چرا و کم آبی مقاوم باشند و اکالیپتوس های جنگلی با قدرت با روی زیاد که درشرایط مرطوب و حاصلخیز رشد موفقی دارند. ازسوی دیگر از آنجائیکه معرفی اولیه جنسها به کشورهای مختلف غالباً فقط با چند گونه آغاز شده، مروری دوباره بر گونه های مختلف و تاثیرات اکولوژیکی و تولیدات نامناسبی که تاکنون بدست آمده، بسیار ارزنده و مفید خواهد بود. اطلاعات مربوط به نیروهای بالقوه بسیاری از گونه ها از نظر کاشت، روز به روز افزایش می یابد و در نتیجه غالباً این مکان وجود دارد که در آینده ای نه چندان دور لیست کوتاهی شامل 550 گونه از این جنس تهیه شود که به بررسی کامل آنها پرداخته و حتی اطلاعات مربوط به آزمایشات صحرائی را نیز در برداشته باشد.

جوامع اصلاح نشده طبیعی گونه هایی که طبق فرآیند فوق انتخاب شده اند نیز می توانند در جهت استفاده به عنوان گیاهان زراعی اصلاح شوند. اگر چه ایجاد آمادگی و پتانسیل لازم برای اصطلاحات سودمند در دراز مدت، امری بدیهی است اما اگر بتوان طی عملیاتی ساده و هدایت شده، در چند سال اول به پیشرفت مفیدی دست یافت بسیار خشنونکننده می باشد. اولین گام دراین جهت انتخاب و استفاده صحیح پرونسنس، گونه های برگزیده بدست آوردن توده کافی به عنوان توده پایه و به حداقل رساندن تاثیرات حاصل از پیوندهای درون نژادی (inbreeding) که غالباً در توده های طبیعی یک منطقه جغرافیائی وجود دارند، می باشد پس از این مراحل باید برای تولید بذر از این توده و همچنین انتخاب گونه های بهتر برنامه ریزی لازم صورت گیرد البته با این شرط که از تولید هیبریدهای کنترل نشده اجتناب شود. چنانچه از نظر فنی امکانات لازم فراهم بوده و مقیاس کاشت برای تخمین اقدامات، کافی می باشدمی توان به عملیات تولید مثل بیشتری مبادرت نمود که در نتیجه آن، امکان اصلاحات بیشتر نیز فراهم می آید. از جمله بهترین نمونه هایی که برای مورد فوق می توان مثال زد دو نمونه برزیل و کنگو می باشد. براساس اسن روش در برزیل اقدام به احیاء پوشش درختان برجسته برای تولید یکنواخت در عرصه های حاصلخیز گردید که این درختان با سرعت بالغ بر 60متر مکعب در هکتار در سال رشد نموده اند. البته ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که مسئله رشد سریع در اولویت قرار نداشته باشد اما به هر حال با دنبال نمودن روندی مشابه می توان به نتایج مورد نظر دست یافت.

براساس روش فوق الذکر،دو کشور برزیل وآفریقا جنوبی مبادرت به تهیه بذرهای اصلاح

شده در مقیاسی قابل توجه نموده ا ند. و برای این منظور مناطق مختلفی از جمله باغ بذرجنسی[14]  و " باغ بذرقلمه ای[15]" ایجاد نموده اند اگر چه میزان تولید حاصل از این منابع کم بوده اما بهرحال منابع بذرداخای خوبی را فراهم ساخته اند.در برزیل همچنین مقرراتی وضع شده که بر اساس آن شرکت های مختلف تولید بذر موظفند مناطق تولید بذر خود را برای بازرسی و دریافت گواهی صحت بذر معرفی نمایند.

امروزه بسیاری از کشورها نگران این مسئله هستند که بهترین گونه یا پرونس را در دست ندارند در نتیجه برخی از آنها به ویژه برزیل،زیمباوه،ۀفریقای جنوبی و فرانسه مبادرت به سرمایه گذاری در جهت اعزام هئیت هایی به استرالیا و اندونزی برای جمع آوری بذر از پرونسهای جدید نموده اند تا آزمایشات لازم را بر روی آنها انجام دهند این روند تا زمانی که مناطق یا باغ های باغ های جدید برای تولید بذر تاسسیس شوند و هر یک از آنها به تولید بذر اصلاح شده مورد نظر خود بپردازند ادامه خواهد یافت.

 

8. چگونگی استفاده جنگل های آکالیپتوس از مواد غذایی موجود در خاک:

سازگاری اکالیپتوس ها به خاکهای فقیر :

آیا این دومطلب بایکدیگر متغایر بنظر نمی رسند که گفته می شود اکالیپتوس ها

می توانند درخاکهایی که از نظر ارزش عذائی چندان غنی نیستند جنگل باروری

فراهم ساز ند واز سوی دیگر چنین مطرح می شود که اکالیپتوس ها در پائین آوردن میزان مواد غذائی خاک شهرت دارند. برای پاسخ به این سؤال لازم است در ابتداء به بررسی مورد اول بپردازیم.

امروزه این مسئله پذیرفته شده است که اکالیپتوس ها توانسته اند بصورت انتخابی برخی فشارهای سخت مربوطه به اواسط دوره ترشیاری (دوران سوم زمین شناسی) را که به ترتیب عبارتند از: زوال خاکهای حاصلخیز به دلیل فرشایش خاک، شستشو و رسوب خاک، تغییر آب و هوا به آب هوای خشک بصورت ناگهانی و ةآتش سوزی تحمل نموده و درمقابل آنها دوام بیاورند.

هیچیک از اختصاصات اکالیپتوس به تنهایی نمی تواند باعث شود که درختی با چنین ارتفاع و طول،عمر زیاد، برخاکهای فقیر بروید بلکه مجموعه ای از این ویژگیها از جمله خورداری از سیستم ریشه ای گسترده، دستیابی به برخی مواد غذائی در خاکهایی که به شدت در معرض هوا و آفتاب بوده اند که استفاده از آنها برای سایر گونه های درختی میسر نمی باشد، برخورداری از سیستم طریف میکروریزی (همزیستی مفیدو مشترک هاگ بعضی از قارچها با ریشه گیاه) که باعث جذب فسفر و سایر مواد غذایی از خاک می شود، همچنین جذب برخی مواد غذائی که ناگهان در خاک ظاهر می شوند (نظیر مواردی که پس از آتس سوزی در خاک پایدار می شوند)، حفظ مواد غذائی در بیومس و استفاده از آنها در دراز مدت و همچنین به واسطه نگهداری مواد به مدت کافی در چرخه داخلی و برخوردار شدن از توانائی استفاده از یک حوضه غذائی محدود در بیومس در مجموع توانسته با ویژگیهای فوق ایجاد نماید.

از آنجائیکه برای هر یک از موارد اشاره شده، شواهد موثقی وجود دارد به این مسئله پی می بریم که برای استقرار بهتر گیاه (اکالیپتوس) و رشد آن در خاکهای ضعیف، انجام فرآیندهای فیزیولوژیکی ضرورت داشته و لازم است فرآیندهای متقابلی بین گیاه و خاک صورت گیرد. در هر حال از سازگاری اکالیپتوس ها به خاکهای فقیر نباید چنین نتیجه گیری نمود که آنها می تواند در این گونه خاکها به سرعت رشد کرده و یا نتیجه گرفت که توده های اکالیپتوس سریع الرشد، اصولاً در خاکهای فقیر، کم تقاضا هستند. در جنگلهای بومی اکالیپتوس، نمونه های پوشش گیاهی موجود تا حدی این مسئله را روشن می سازد که چگونه گونه ها از نظر سازگاری یا توانائی رقابت در خاکهای حاصلخیز با یکدیگر تفاوت دارند و در منطقه ایی که از نظر درجه حاصلخیزی دارای تنوع می باشد می توان با گونه های مختلفی برخورد نمود. بنابراین جای تعجب ندارد چنانچه دریابیم بسیاری از گونه های سریع الرشد از جمله آن دسته که به عنوان گونه های غیر بومی، رشد موفقی داشته اند، بیشتر به بخش حاصلخیز منطقه ادافیکی و گیاهی مورد نظر تعلق دارند. در نتیجه در بررسی مسئله چگونگی استفاده جنگلهای اکالیپتوس سریع الرشد از مواد غذائی موجود در خاک، درختانی مورد نظر می باشند که در خاکهای حاصلخیز از نظر رشد موفقتر از سایر خاکها هستند.

9- ارزش میزان مواد غذائی حاصل در بیومس توده های اکالیپتوس سریع الرشد:

اصولاً میزان موا غذائی که در هنگام بهره برداری از یک درختکاری، تولید می شود بستگی دارد به 1) اختلاط مواد غذائی در ترکیبات مختلف بیومس و 2) میزان تولید بیومس (یعنی اینکه آیا نقطه تنه درخت، تنه درخت با پوست و یا کل آن برداشت شده). در چرخه های متوالی مقدار تولید بیومس بستگی دارد. چنانچه ضایعات موجود در کف جنگل بطور مداوم برداشت شود. این عمل باعث حذف مقدار مواد غذائی اندوخته شده در خاک و یا حتی زهکشی عرصه در ذخیره سازی مواد غذایی در خاک نقش دارد بنابراین در ارزیابی تاثیر یک رژیم کاشت اکالیپتوس بر مواد غذایی خاک دراز مدت، لازم است همه این عوامل مورد توجه قرار گیرند.

در مرحله اولیه رشد درختکاری ها، جذب مواد غذایی از خاک و نمرکز مواد غذایی در بیومس نسبت به مراحل بعدی رشد بیشتری می باشد. با رشد و توسعه و افزایش میزان چوب (تنه) میزان تولید بیومس افزایش و جذب مواد غذایی کاهش می یابد. ولی میانگین ترکیبات مواد غذایی در بیومس کاهش می یابد. در توده های اکالیپتوس در حال رشد، توزیع مجدد مواد با جذب کافی مواد غذایی از چوب در هنگام شروع تشکیل درون چوب، همراه می باشد.

طرح شماره 1)- ترکیبات فسفره در دوایر برابر سینه یک درخت تنومند E.pauciflora و سه درخت P.radiata در جنگل Kowen  تشکیل درون چوب در اکالیپتوس در حدود 7 سالگی آغاز می شود اما در برخی شرایط این کار ممکن است زودتر صورت گیرد. برخی متخصصان جنگل که در این مورد به تحقیق پرداخته اند معتقدند که 38 تا 51 ماه پس از کاشت، به علت تشکیل درون چوب در E.grandis میزان تجمع فسفر در چوب ساقه، بسرعت پائین می آید.

درختان نمونه ای که ماه پنجاه و یکم در یک عرصه خوب مورد بررسی قرار گرفتند دارای میانگین غلظت 4/6 ppm دردرون چوب بن درخت در مقایسه با 71 تا 121 ppm در درون چوب بودند. این ارقام بیانگر جذب 91 تا 95 درصد فسفر در هنگام تشکیل درون چوب می باشد.

فعالیت اکالیپتوس در جذب مواد غذائی در هنگام تشکیل چوب و همزمان با رشد و توسعه درخت همچنان حفظ می گردد. به عنوان مثال غلظت فسفر در درون چوب، برون چوب و پوست داخلی یک درخت 60 ساله E.pauciflora ، نوار نسبتاً باریکی از فسفر را در برون چوب آشکار می سازد که نشان دهنده تغییر ناگهانی غلظت فسفر می باشد که در مرز درون چوب- برون چوب رخ می دهد. (طرح شماره 1) همچنین می توان درخت بزرگ و کهنسالی را مثال زد که فقط دارای یک پوشش نازک بافت تنفسی فعال بوده و یک بیومس پوبی نسبتاً ساکن را که حداقل میزان مواد غذائی را از جنبش و فعالیت باز می دارد، در بر می گیرد. در مقابل pinus radiate دارای نوار برون چوب عریض تری میباشد و غلظت فسفر در اکثر قسمتهای درون چوب آن، بیشتر می باشد. (طرح شماره1)

از آنجائیکه با افزایش سن درخت، میزان برون چوب تنه درخت در اکالیپتوس در مقایسه با کاج، افزایش می یابد و همچنین چوب جذب مواد غذائی در هنگام تشکیل پوب به مقدار موثری صورت می گیرد در نتیجه مصرف مواد غذایی موجود در خاک برای چوب تولید شده در اکالیپتوس در مقایسه با مقدار چوب تولید شده توسط کاج، می بایست بطور قابل ملاحظه ای کمتر باشد.

مقادیر فسفر در هر واحد وزن چوب (شامل تنه و پوست درخت) در توده های  pinus radiate در سال هجدهم (به روش قطع یکسره) و درسال چهلم (بهره برداری نهایی و تنک کردن) و همچنین مقادیر فسفر حاصل از توده های E.delegatensis برای تهیه خمیر کاغذ از یک جنگل تجارتی در سال هجدهم و در سال پنجاه و هفتم برای تهیه گرده بینه های مخصوص کارخانجات چوب بری و لایه (اره کشی)، توسط کرین[16] و ریسون[17] (1980) تعیین شده است. توده کاج رادیاتا ازنظر تولید با کیفیت رویشگاهی درجه 4 و کیفیت توده جنگلی در مقایس 1 تا7 بوده است.

طبق این بررسی توده چهل ساله P.radiata در مقایسه با جنگل پنجاه و هفتاد ساله

E.delegatensis سریعتر تولید تجاری نموده است (جدول شماره 1). همچنین از این توده به ازای هر تن چوب بهره برداری شده 3برابر فسفر نیز بدست آمده است. هرگاه در توده  P.radiata میزان چوب تولیدی بیشتری مورد محاسبه قرار می گیرد در چرخه 40 ساله در طول 100 سال در هر هکتار 5/4 برابر فسفر به دست می آید و حال آنکه این میزان برای توده E.delegatensis در دوره های 57 ساله، حاصل می شود. سایر نتایج مربوط به مقادیر فسفر برداشت شده در هر تن چوب درختان قطع شده توده های P.radiata و E.delegatensis در جدول شماره (2) ارائه شده است. براساس این آمار و صرفنظر از میزان تولید چوب تجاری، بار دیگر می توان به مسئله میزان کمتر مصرف مواد غذائی برای تولید چوب در اکالیپتوس و کاهش اساسی مصرف مواد غذایی در طی چرخه های طولانی تر، تاکید نمود. در هر حال در چرخه های کوتاه، میزان مصرف مواد غذایی چوب تولیدی اکالیپتوس ممکن است مشابه گونه های دیگر باشد.

 

---

[1]-cape Town

[2] - Sao Paulo

[3] - Nilgiri Hills

[4] - Phora cantha club

[5] - Tho original genetic base

[6] - Rio Claro

[7] - Rio Grande du sul

[8] - Gremado

[9] -  Trombini

[10] - Inbreeding: تولید و تناسل در بین هم نژادها

[11] -  Mysore hybrid

[12] -  به پدیده فوق Cline گفته می شود که عبارت است از مجموعه تغییرات تدریجی مورفولوژیکی یا فیزیولوژیکی در یک گروه یا جانوران در امتداد یک منطقه یا یک محدوده جغرافیائی (م.)

[13] - Homgenous entity

[14] - seedling soed orchards

[15] - grafted seed orchards

[16] - crane

[17] - Raison

فهرست

 

عنوان	صفحه
1ـ خلاصه	1
2ـ مقدمه	3
3ـ تاکسونومی ژنتیک اکالیپتوس	6
4ـ مشکلات مربوط به شناسایی اکالیپتوس ها	7
5ـ خواص ژنتیکی جنگل کاری های اکالیپتوس در خارج از استرالیا	9
6ـ تنوعات ژنتیکی در جوامع طبیعی	13
7ـ اصلاح و انتخاب اکالیپتوس ها برای کشت به عنوان گونه خارجی	15
8ـ چگونگی استفاده جنگل های اکالیپتوس از مواد غذایی موجود در خاک	19
9ـ ارزش میزان مواد غذایی حاصل در بیومس توده های اکالیپتوس سریع الرشد	21
10ـ مصرف مواد غذایی در عرصه خوب و عرصه ای که کود داشته باشد	27
11ـ میزان مواد غذایی حاصل از لاشبرگ در سطح عرصه	30
12ـ کاهش غیر مستقیم مواد غذایی	31
13ـ مواد غذایی موجود در خاک	32
14ـ تأثیر اکالیپتوس بر شرایط بیولوژیکی خاک	34
15ـ چگونگی استفاده از خاک توسط اکالیپتوس ها	41
16ـ عوامل مؤثر در استفاده از آب توسط اکالیپتوس ها	46
17ـ میزان مؤثر مصرف آب	50
18ـ بحث استفاده از آب	52
19ـ نتیجه گیری	57
20ـ تشکر و قدردانی	59

 

مقاله خاک و آبیاری

مقاله خاک و آبیاری مقاله خاک و آبیاری

دسته بندی	کشاورزی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	84 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	21

مقاله خاک و آبیاری

 

عوامل مؤثر در فرسایش بادی :

الف) باد : سرعت باد و نحوه تلاطمی که در هوا ایجاد می کند مسلماً در مقدار فرسایش بادی مؤثر است.
ب) عوامل خاکی : نظیر رطوبت خاک و ساختمان آن در مقدار فرسایش باد مؤثر است ، هر چه رطوبت خاک بیشتر باشد فرسایش کمتر است. خاکدانه ها هر چه بزرگتر باشند سنگین تر شده و فرسایش پذیری آنها کمتر می شود.
ج) نوع سطح : ناهموار بودن سطح باعث مقاومت در برابر فرسایش بادی می شود. زیرا سرعت باد را کم می کند. البته شرط این موضوع این است که کلوخه ها و خاکدانه ها خود در برابر باد از پایداری کافی برخوردار باشد. وجود گیاهان نیز بر روی سطح خاک نیز سبب کمتر شدن فرسایش بادی می گردد زیرا پوشش گیاهی از طرفی باعث ناهمواری سطح خاک و از طرف دیگر رشته های آن ذرات خاک را در محل تثبیت می کند.  کنترل فرسایش بادی

1) ایجاد پوشش گیاهی
2) ایجاد بادشکن : بادشکن معمولاض به ردیف های گیاهان و به خصوص درختانی که عمود بر جهت باد کاشته می شوند. اثر این درختان بستگی به نوع درخت، تراکم و ارتفاع آنها دارد. اثر بادشکن تقریباً ده برابر ارتفاع درختان آنها می شود. مثلاً اگر ارتفاع درختان بادشکنی 5 متر باشد. ردیف های بادشکن را باید به فاصله حدود 50 متر از یکدیگر احداث نمود. درختان گز یکی از گیاهان مناسب برای ایجاد باد شکن در نواحی جنوبی ایران می باشند. کشت نواری برخی گیاهان مشروط به آنکه نوارها عمود بر جهت باد باشد نیز می تواند به عنوان بادشکن عمل کند. حتی دیواره های موقتی حصیری یا ساخته شده از بوته و خار و خاشاک نیز می تواند به عنوان باد شکن موقت به کار رود.

ج) عملیات تهیه بستر :
انجام عملیات تهیه بستر به نحوی که کلوخه های نسبتاً بزرگی بر سطح خاک باقی بماند نیز با ناهموار کردن سطح خاک در کاهش باد مؤثر واقع شده و کلوخه های بزرگ نیز در برابر جابه جایی توسط باد مقاوم می باشند.
د) استفاده از مواد مصنوعی و مالچ های نفتی :
این مواد به صورت پوشش نازکی روی سطح خاک پاشیده می شوند پس از خشک شدن خاک را در جای خود تثبیت نموده از حرکت آن با باد جلوگیری می کند. از این موقعیت می توان استفاده نموده و در خاک های تثبیت شده اقدام به کشت بذر و نهال نمود به طوری که قبل از اتمام دوره عمر مفید این مواد، گیاهان در خاک مستقر شده و از آن به بعد خود نقش تثبیت خاک را انجام می دهند.  

  آلودگی خاک :

در نتیجه زندگی و فعالیت انسان بر روی کره زمین فضولات و مواد دفعی حاصل می گردد که نهایتاً وارد آب، خاک و هوا می گردد. تا هنگامی که جمعیت کره زمین به خصوص تراکم جمعیت کمبود این فضولات و مواد دفعی مشکل چندانی را تشکیل نداده و لذا توجه زیادی نیز به عوارض آن نمی شد. ازدیاد روز افزون جمعیت و بخصوص تراکم آن در شهرهای بزرگ و مراکز صنعتی و همچنین ساخت و استفاده از مواد شیمیایی متعددی که قبلاً در طبیعت وجود نداشته ، سبب بروز مشکلات عدیده ای از نظر آلودگی محیط زیست گردیده است.
آلودگی خاک را می توان ناشی از آفت کش ها، عناصر سمی، فضولات دامی و صنعتی و شهری، املاح محلول، ترکیبات رادیو اکتیو و بارانهای اسیدی دانست.  

عناصر سمی

سمیت عناصری از قبیل آرسنیک، کادمیوم، جیوه و سرب کاملاً شناخته شده در صورتی که از طریق خاک وارد بافت گیاهان شوند سبب مسمومیت حیوانات و یا انسان شده و یا عوارض و بیماری های نامطلوب را باعث می گردند. رنگ های مختلف، پودرهای لباسشویی، مواد پلاستیکی و برخی سموم کشاورزی و بنزین حاوی این عناصر بوده و ازدیاد مصرف روز افزون آنها توسط بشر سبب تجمع این عناصر در خاک می گردد.
ازت با آنکه عنصر ضروری برای گیاه و انسان است چنانچه مقادیر زیادی از شکل نیتراتی آن در خاک تجمع یابد به میزان زیاد جذب گیاهان شده و حیوانات علفخوار را دچار مسمومیت می کند. شسته شدن مقدار زیادی نیترات خاک به داخل آبهای زیرزمینی سبب آلودگی آب آشامیدنی شده و آشامیدن چنین آب آلوده ای سبب مسمومیت انسان و به خصوص نوزادان می شود.  

آبیاری

آبیاری از نظر علمی تعابیر مختلفی دارد اما به معنای واقعی کلمه، پخش آب روی زمین جهت نفوذ در خاک برای استفاده گیاه و تولید محصول است. هر چند فقط ۱۵ درصد از زمینهای کشاورزی دنیا تحت آبیاری قرار دارند و ۸۵ درصد بقیه به صورت دیم و بدون آبیاری مورد استفاده قرار می‌گیرند اما نیمی از تولیدات کشاورزی و غذای مردم جهان از همین زمینهای آبی حاصل می‌شود. که این خود نشان دهنده اهمیت و نقش آبیاری در بخش کشاورزی است.
منابع آب آبیاری
• بارش‌های آسمانی شامل برف و باران.
• آبهای سطحی شامل رودخانه‌ها - سدها - مخازن آب - دریا - برکه‌های آب شیرین - یخچالها و …
• آبهای زیرزمینی شامل چاه - قنات - چشمه
منافع آبیاری
• افزایش کمی و کیفی محصول
• سود حاصل از افزایش کمی و کیفی محصول
• درآمد حاصل از فروش آب برای دولت
• افزایش فرصت شغلی
زیان‌های آبیاری سنتی
• فرسایش
• شور و قلیایی شدن خاک
• غرقابی شدن یا باتلاقی شدن زمینهای کشاورزی
• تخریب زمینهای کشاورزی
• اتلاف سود و اتلاف بیهوده آبی که با قیمت گزاف تأمین گردیده و برای نگهداری و توزیع آن سرمایه گذاری زیادی صورت گرفته‌است.
انواع روشهای آبیاری
آبیاری سطحی آب از نهر آبیاری یا لوله دریچه‌دار در سطح خاک جریان یافته و با نفوذ تدریجی در خاک در اختیار ریشه گیاه قرار می‌گیرد. آبیاری سطحی به سه روش آبیاری کرتی - آبیاری نواری و آبیاری شیاری انجام می‌شود.
آبیاری تحت فشار بطور کلی سیستم‌های آبیاری تحت فشار به روشهایی گفته می‌شود که آب را توسط لوله و تحت فشاری بیش از فشار اتمسفر در سطح مزرعه توزیع می‌کنند. آبیاری تحت فشار به دو روش آبیاری بارانی و آبیاری موضعی انجام می‌شود. روش آبیاری موضعی به دو دسته آبیاری قطره‌ای و خطی انجام می‌گیرد. که این دو روش به مقدار زیادی صرفه جویی در مصرف آب خواهد داشت.
آبیاری زیرزمینی در این روش، آبیاری، رطوبت لازم برای محیط ریشه گیاه توسط کنترل سطح ایستابی است. برای این منظور لازم است که یک لایه غیر قابل نفوذ در عمق مناسب از سطح خاک وجود داشته باشد تا بتوان سطح ایستایی را کنترل نمود. از مهم‌ترین مشخصه‌های این روش مرطوب نشدن سطح خاک است بطوریکه معمولاً برای تأمین آب در محیط ریشه سطح ایستابی به حدی بالا آورده می‌شود که رطوبت بتواند با استفاده از خاصیت موئینگی به محیط ریشه برسد.
معیارهای انتخاب روشهای مناسب آبیاری
در یک پروژه آبیاری انتخاب روش آبیاری مناسب نقش بسیار با اهمیتی در موفقیت آن پروژه ایفا می‌کند. اساسی‌ترین عوامل موثر در انتخاب روشهای آبیاری به شرح زیرند: بافت خاک - آماده کردن زمین - اندازه مزارع - شوری خاک - زهکشی - آب قابل دسترس - کیفیت آب - گیاهان الگوی کشت - انرژی قابل دسترس - تناوب زراعی و عملیات زراعی - کیفیت و میزان محصولات - وضعیت آب و هوایی - هزینه آب - مسائل فرهنگی و اجتماعی.
هدف آبیاری
• تامین آب کافی برای ادامه زندگی گیاه.
• حفاظت و بیمه گیاهان در مقابل تنش‌های ناشی از کم آبی یا بی آبی‌های کوتاه مدت.
• خنک کردن خاک و اتمسفر یا هوای اطراف گیاه.
• شستن املاح مضر در خاک.
• نرم کردن ناحیه قابل شخم خاک.
ارتباط با سایر علوم
• آب شناسی: بارش‌هایی که در منطقه صورت می‌گیرد و به صورت روان آب درمی‌آید را مورد مطالعه قرار می‌دهد.
• گیاه شناسی: نیاز گیاه موجود در برنامه آبیاری و الگوی کشت را مورد مطالعه قرار می‌دهد.
• خاک شناسی: به مطالعه خاک از لحاظ فیزیکی و نیز از لحاظ محیطی برای کشت و پرورش گیاه می‌پردازد.ضمن اینکه در مورد چگونگی تشکیل خاک و رده بندی آنها و همچنین بحث در مورد موجودات زنده خاک و اثرات آن بر زشد گیاهان بحث می کند

فهرست

 

    بخش اول خاک و آبیاری--------------------------------------------1

   رشد گیاه وعوامل موثر در آن-----------------------------------------1

    انرﮋی تابشی-----------------------------------------------------2

   ترکیب اتمسفر----------------------------------------------------3

   موجودات زنده----------------------------------------------------4

   عناصر غذایی-----------------------------------------------------4

   نقش عناصر غذایی در گیاه وعلائم کمبود آن------------------------------6

    فرسایش خاک وکنترل آن--------------------------------------------9    فرسایش آبی------------------------------------------------------9

    روش های مبارزه با فرسایش آبی------------------------------------10

    عوامل موثر بر فرسایش آبی-----------------------------------------11

    فرسایش بادی---------------------------------------------------12

    عوامل موثر بر فرسایش بادی----------------------------------------13

    کنترل فرسایش بادی-----------------------------------------------13

     آلودگی خاک-----------------------------------------------------14

    عناصر سمی-----------------------------------------------------15

    آبیاری----------------------------------------------------------15

    طبقه بندی آبهای آبیاری--------------------------------------------18

    طبقه بندی آبهای آبیاری بر اساس قلیائیت-------------------------------19

بخش دوم کودهای شیمیای--------------------------------------------20  

    نقش کودهای شیمیایی در افزایش تولید--------------------------------20

   مشکلات استفاده ی بی رویه از کودهای شیمیایی--------------------------21

مقاله آشنایی با گیاه سویا

مقاله آشنایی با گیاه سویا مقاله آشنایی با گیاه سویا

دسته بندی	کشاورزی
فرمت فایل	doc
حجم فایل	28 کیلو بایت
تعداد صفحات فایل	24

مقاله آشنایی با گیاه سویا

 

منشاُ سویا ظاهراً از چین است و در اوایل دههُ قرن هفدهم ، به اروپا آورده شد و در اوایل دهه قرن نوزدهم به آمریکای شمالی برده شده است کشورهای مهم تولید کنندهُ سویا عبارتند از : ایالات متحده ، برزیل ، چین و آرژانتین . چهار کشور اصلی تولید کننده سویا ، برروی هم ، 90 تا 95 % تولید جهانی را دارند . ( 2 )

دربارهُ موطن سویا تا حدی دچار سردرگمی هستیم ، زیرا اگر چه چنین تصور میشود که موطن این کا لتی ژن در شمال شرقی چین است ، اما جنس Glysine دو مرکز ژنی عمده دارد که یکی در شرق آفریقا و دیگری در منطقهُ استرالیا ست و یک مرکز فرعی در چین دارد . یک نظریهُ جدید مبتنی بر آزمایشهایی هم آنزیمی استرالیا را به عنوان مرکز محتمل پراکندگی ، برای تمام منطقهُ اقیانوس آرام ، از جمله چین پیشنهاد می کند و پرندگان مهاجر را ناقل بذر آن میداند . با این وجود استدلال متخصصان اصلاح نژاد روسی آن است که سویای اهلی ، حاصل قرنها اصلاح نژاد و انتخاب از یک شکل اجدادی شبیه به G.Soga است و دلیل می آورند که گونه های آفریقا و استرالیا ارتباطی به هم ندارند .

از سویا اغلب به عنوان یکی از قدیمیترین محصولات اهلی یاد می شود که اهلی شدن آن از دیر باز به امپراتور شدن نانگ ، که اینک به یک شخصیت اساطیری معروف است ، نسبت داده می شود .

با این وجود براساس مدارک تاریخی و نیز جغرافیایی پذیرفتن نیمهُ شرقی شمال چین به عنوان منطقه اهلی کردن سویا منطقی به نظر می رسد .(6 )

به روشنی میتوان گفت که کشت و کار سویا به عنوان گیاهی زراعی برای نخستین بار در چین حدود 3000 سال پیش از میلاد مسیح انجام گرفته است .(1 )

در حال حاضر آمریکا بیشتر ین ارقام سویا را در اختیار دارد که هر چند از حیث ظاهر شباهتی به یکدیگر ندارند اما از نظر ژنتیکی مشابهند  .آمریکا بزرگترین صادر کنندهُ سویا در دنیاست و همراه با چین و برزیل بیش از 90 درصد تولید جهان را تاُمین می کند و حتی ممکن است بزرگترین تولید کنندهُ جهان نیز باشد در آسیا که سویا قرنها یک غذای اساسی بوده است . بیشترین مصرف خانگی را دارد . سویا عمدتاً برای بذر آن که از نظر تجاری به عنوان غذای دام و انسان مصرف می شود و برای روغن کشی کاشت می شود .(6 )

 

 

 

 کلیات :

سویا به خاطر استفاده اش در تغذیهُ دام و انسان . مهمترین گیاه دانه ای بقولات به حساب می آید . سویا به خانوادهُ لگو مینوز ، زیر خانوادهُ پروانه آساها و جنس .  Glycine 1تعلق دارد و گونهُ زراعی Glycine Max   میباشد .(2 )

سویا یکی از گیاهان دانه روغنی و علوفه ای است که مبداُ آنرا آسیای شرقی می دانند . سویا اسامی فارسی مختلف دارد مانند سوژا- لوبیای چینی - پشم باقلا - خرس باقلا - کود باقلا - لوبیای دانه روغنی که بومی چین و منچوری است . جنس سویا Glycine   دارای بیش از چهل گونهُ مختلف است . شکل وحشی سویا شناخته نشده اما یک شکل کاملاً منسوب به آن را می توان Glycin ussuriensis دانست که معمولاً در سراسر آسیای شرقی پراکنده بوده وگونه های زراعی امروز احتمالاً همگی از اجداد آن محسوب میشوند . دانه های سویای روغنی دارای حدود 18 درصد روغن خوراکی بسیار مرغوب و 50 -35 درصد پروتئین می باشد که در آسیای شرقی آنرا به مناسبت زیادی پروتئین گوشت مزارع نامیده اند .

در گذشته اقداماتی برای رواج دادن سویا در ایران شناخته شده است که کلیه این اقدامات به دلیل عادت نداشتن مردم به مصرف آن ودر نتیجه نبودن بازار فروش بی نتبجه مانده است . در سال 1310 و 1316 انواعی از سویا از چین و هند به وسیله آقای مهندس مهدوی رئیس دانشکدهُ کشاورزی وقت کرج آورده شد و مورد آزمایش قرار گرفت . همچنین طی سالهای 1318 و 1319 انواع مختلفی از سویا از آلمان وارد کشور شد ودر بنگاه اصلاح نباتات کرج مورد آزمایش قرار گرفت . کلیهُ این آزمایشها حاکی از عملکرد خوب و فراوان بوده است ولی به دلیل عدم وجود بازار رواج ورونقی پیدا ننمود . اقدامات اساسی در خصوص رواج کشت این گیاه در کشور از سال 1346 به وسیلهُ شرکت سهامی خاص توسعهُ کشت دانه های روغنی رواج پیداکرد .

سویای روغنی جزء گونه max   وسویای علوفه ای یا وحشی جزء گونه ussuriensis  است . گونهُ دیگری از سویا را میتوان نام برد که حدواسطه بین دو گونه فوق است و Glycingracilis  نام دارد . هر سر گونه فوق دارای چهل جفت کروموزم بوده وقابل دورگ گیری میباشد .

 امروزه انواع بسیاری از سویا در سراسر دنیا به وجود آمده که مصارف مختلف دارند و متناسب شرایط محیطی مختلف بوده ودارای دوره رشد و نمو کاملاً متفاوت هستند .این انواع محتوی میزان متفاوت روغن و پروتئین است که در نواحی گرمسیر بیشتر کشت می گردد . پروتئین سویا دارای ارزش بیولوژیک زیاد بوده و دانه آن غنی از مواد غذائی قابل هضم ، کلسیم زیاد و آهن و ویتامینهای مختلف است . ( 4)

 

اهمیت سویا :

 مردم بسیاری از کشورهای شرقی وجنوب شرقی آسیا شیر حیوانات را به آن میزان که مردم آفریقا و اروپا طبیعی  میدانستند ، نمی نوشیدند بلکه به جای آن مایعات مختلف تهیه شده از سویا را مصرف می کردند . در واقع این دانه روغنی به گاو چین معروف شد ، بنابراین انواع این غذا متنوع بود در قرن شانزدهم در ژاپن آن قدر کشک سویا خورده میشد که اولین اروپائیانی که از این کشور دیدار کردند اشتباهاً آن را پنیر پنداشتند (2 )در مرحلهُ اول سویا برای تولید روغن کشت می گردد . از گیاه سویا می توان به عنوان مرتع ، علوفه خشک ، سیلو ، کود سبز ، و یا علوفه تازه استفاده کرد دانه های سویا ارزش غذائی زیادی دارند ودر صنایع غذائی زیادی از آن استفاده میشود : از بخش های مختلف دانه روغن آن در ساخت محصولات صنعتی استفاده می شود که کنجاله سویا نیز در تغذیه دام ها مورد استفاده است قرار می گیرد .( 3 )

کنجاله سویا به دلیل داشتن حدود 40 تا 50 % پروتئین در تغذیه انسان و حیوان اهمیت خاصی پیدا نموده است و آنرادر مواردی به عنوان کود سبز کشت می کنند .( 1)

بعضی از مهمترین موارد مصرف سویا به شرح زیر است . در صنایع : صابون ، سلولئید ، پلاستیک . رنگ ، شمع ، گلسیرین ، چسب ها ، روغن جلا ،لاستیک مصنوعی ، جوهر چاپ ، نرم کننده ها ، حشره کش ها ، مواد مرطوب کننده و…

غذای انسانی : آرد ، سس سویا ، شیرینی ، شکلات ، مارگارین ، کوکا ، روغن نباتی ، روغن سالاد ، شیر گیاهی ، غذا ی صبحانه . گوشت مصنوعی .

تغذیه دامها : خوراک سویا ، کنجاله روغن سویا ، دانه دست نخورده . علوفه خشک ، سیلو ، مرتع . (3 )

 

 ارقام  سویا ، سطح زیر کشت ومیزان عملکرد آن درکشور :

مناطق مهم کشت سویا در ایران درگیلان و  ومازندران  به صورت دیم و در مناطق  دیگر به صورت آبی است . سویا مناطق گرم مرطوب مانند گیلان  ومازندران را بر سایر مناطق کشور ترجیح می دهد .

سویا دارای انواع مختلفی است که مهمترین آنها در ایران عبارتند از  چیپوا64 ( زود رس )  - شلبی ( متوسط رس )  وین ( متوسط رس ) – کلارک 63 ( متوسط رس ) –  هاوک آلی ( زودرس ) ـ‌آکمی ( زودرس ) – لیندراین 63 ( زود رس ) – کنت ( متوسط رس ) – هاراسوی  63 و امسوی  ( زودرس ) و سرانجام  هیل و هود ( دید روس ) می باشند .  سویا رامیتوان در ایران بر حسب انواع مختلف از اوایل بهار تا اواسط تیر ماه کشت نمود ( انواع دیر رس) .

سطح زیرکشت آبی سویا 40829 و دیم آن 31604 هکتا ردر سال 1372 بوده است . میزان محصول آبی سویا 88649 تن و دیم آن 2299 تن در سال 1372 بوده است ( 4 ) .

 

 

سطح زیر کشت ، میزان محصول و متوسط  میزان محصول سویای کشور

سال شمسی	سطح زیر کشت به هکتار	میزان محصول بر تن کیلوگرم	متوسط میزان  محصول با کیلوگرم
1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1372	3837 5435 4281 69770 7500 7000 6600 21815 53181 65433 46000 40829	20 55 2286 3143 6417 7400 10000 9526 34918 70229 102498 83000 88646	535 420 734 919 988 1428 1443 1600 1321 1564 1802 2107